੫੦੦ ਰੁਪਏ ਨਾਲ ਹੋਇਆ "ਆਬਜੈਕਸ਼ਨ" ਦੂਰ...

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਆ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਆਲਿਆਂ ਨਾਲ ਤਾਂ
ਕੋਈ ਦੁਸ਼ਮਨ ਦਾ ਵੀ ਵਾਹ ਨਾ ਪਵੇ, ਪਰ ਅਣਸਰਦੇ ਨੂੰ ਲਗਭਗ
ਦਾ ਵਾਹ ਪੈ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਾਰ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਵੇਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ
ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ (PCC) ਲਈ ਜਾਣਾ ਪਿਆ ਮੋਗੇ। ਪਹਿਲਾਂ
ਕਚਹਿਰੀਆਂ 'ਚੋਂ ਬਣਾ ਕੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ 'ਚ
ਦੇ ਆਂਦਾ, ਮੋਗਾ ਸਿਟੀ-੧ ਥਾਣੇ ਆਲੇ ਨੇ ਫੋਨ ਕੀਤੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ
ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਵਾ ਕੇ ਜਾਉ (ਜਦੋਂ ਕਿ ਵੇਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਘਰ ਦੇ
ਐਡਰੈਸ ਉੱਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਰਨ ਆਉਣੀ ਸੀ), ਸਾਹਬ ਨੇ
੫੦੦ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਵੇਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਮੁਤਾਬਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਥਾਣੇ
ਤੋਂ ਕੰਮ ਓਕੇ ਹੋ ਗਿਆ, ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਚੱਲ ਹੁਣ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ,
ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਲੈਣ,
ਗਏ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਜੀ ਡੀ.ਐਸ.ਪੀ. ਦੇ ਦਫ਼ਤਰੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉ, ਜੋ ਕਿ
ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਸੀ। ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੇਰਵਾ ਸਭ ਠੀਕ
ਸੀ, ਨਾਲੇ ੧੦੦੦ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੱਥਾ ਤਾਂ ਟੇਕਿਆ ਹੀ ਗਿਆ ਸੀ,
ਗਏ ਤਾਂ ਰੀਡਰ ਸਾਹਬ ਕਹਿੰਦੇ ਜੀ ਕਿ ਹੋਰ ਸਭ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੈ, ਪਰ
ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਉੱਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਂ ਨੀਂ ਹੈ, ਇਹ
"ਆਬਜੈਕਸ਼ਨ" ਲੱਗੂ ਜੀ (ਅਸਲ 'ਚ ਇਹ ਮੇਰੇ ਐਡਰੈੱਸ
ਅਤੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਸੀ, ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਿਆਹ
ਤੋਂ 3 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਿਆ ਸੀ)। ਹੁਣ ਕੀ ਕਰੀਏ, ਮੈਨੂੰ
ਬਹੁਤ ਖਿੱਝ ਆਈ, ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ
ਨਾ ਆਉਂਦੀ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਇਹ ਭਰਿਆ
ਕਿ ਨਹੀ? ਨਹੀਂ ਜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਤਾਂ ਆਬਜੈਕਸ਼ਨ ਲੱਗੂਗਾ।
ਖ਼ੈਰ ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੇ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਿਨ ਦੌੜ-ਭੱਜ ਕੀਤੀ
ਅਤੇ ਉਹ ਆਬਜੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਸਾਹਬ ਨੇ ੫੦੦ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ
ਸਾਡੀ ਗ਼ੈਰ-ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਵੇਰੀਫਾਈ ਕਰਕੇ ਸਾਈਨ
ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ੨ ਦਿਨ ਦੇ ਕੰਮ ੩ ਦਿਨ ਵਾਧੂ
ਖ਼ਰਾਬ ਕਰਨ ਪਏ ਅਤੇ ੧੫੦੦ ਰੁਪਏ ਰਿਸ਼ਵਤ ਵਜੋਂ ਦੇਣੇ
ਪਏ।
ਸ਼ਾਇਦ ਭਾਰਤ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਇਹ ਤਜਰਬਾ
ਬਹੁਤ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਹੈਰਾਨੀ ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ
ਕਿੰਨੀ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਨਾਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਆਬਜੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ
ਕਿ 'ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਜੁੱਤੀ' ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਇਹ ਕੁਫ਼ਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਕਿ ਇਹ ਅਸਲ
ਆਬਜੈਕਸ਼ਨ ਲਾਉਂਦੈਂ ਕਿ ਰਿਸ਼ਵਤ?

ਗੁਰਮੁਖੀ ਅੰਕ ਹੁਣ ਲੀਨਕਸ ਵਿੱਚ ਛੇਤੀ ਹੀ...

ਆਖਰ ਗਨੋਮ ੨.੨੮ ਦੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬੀ (ਗੁਰਮੁਖੀ) ਲਈ
ਪੰਜਾਬੀ ਅੰਕ (੧,੨,੩...) ਵਰਤਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਅੱਜ ਲੀਨਕਸ
ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਜਤਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਗਨੋਮ
੨.੩੦/੩.੦ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪੰਜਾਬੀ ਅੰਕ ਮਿਲਣਗੇ।

ਮੈਕ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਅੰਕ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ
ਲੀਨਕਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਜਾਵੇਗਾ।
ਅੱਜ ਪਹਿਲੇ ਕਮਿਟ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ gtk+ ਵਿੱਚ
---
[master 42b6d0a] Change Latin Number to Gurmukhi for Step up the use of Punjabi (Gurmukhi)
-----

ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਫੇਡੋਰਾ ੧੩ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਰਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਪਲੱਬਧ
ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਲੋਕ ਵਰਤਣਗੇ ਕਿ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਜੇ ਕੋਈ ਵੀ
ਵਰਤੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੰਕ ਮਿਲਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।

ਮੋਬਾਇਲ ਇਨਕਲਾਬ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਭੇੜ - ਚੰਗੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦ...

ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਮੋਬਾਇਲ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੇ ਆਮ ਬੰਦੇ ਦੀ ਦੁਨਿਆਂ
ਬਦਲ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਐਨਾ ਹੋਇਆ
ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸੱਜਣ ਬੇਲੀ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਐਨ.ਆਰ.ਆਈ
ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਵਰਤਦੇ ਹਨ,
ਤਾਂ ਹੱਸਦੇ ਹਨ (ਮੈਨੂੰ ਖੁਦ ਵੀ ਹੈਰਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ) ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਲੈਂਡਲਾਈਨ
ਵਰਤਦੇ ਹੋ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਕਹੇ ਕਿ ਮੈਂ
ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਵਰਤਦਾ ਹਾਂ, ਮੋਬਾਇਲ ਨਹੀਂ। ਮੋਬਾਇਲ ਇਨਕਲਾਬ
ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਇਲ ਦਰਾਂ ਐਨੀਆਂ ਸਸਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ
ਕਿ ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਭ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਾਰਨ,
ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਰਾਈ (TRAI) ਨੇ ਸੰਭਵ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਇਸੇ ਕੰਮ ਲਈ ਹੈ ਕਿ
ਚੰਗਾ ਮੁਕਾਬਲੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇ।

ਮੈਂ ਪੁਰਾਣੇ ਹੋਏ ਸੁਧਾਰਾਂ (ਜੋ ਇਹ ਭੇੜ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ) ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਪੂਰੀ
ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ, ਪਰ ਹੁਣੇ ਹੁਣੇ ਅਸਰ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰ
ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਆਖਰ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਜੀ.ਐਸ.ਐਮ (GSM)
ਲਈ ਲਾਈਸੈਂਸ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਟਾਟਾ ਡੋਕੋਮੋ ਸਰਵਿਸ
ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਲ ਰੇਟ 1 ਸਕਿੰਟ ਲਈ 1 ਪੈਸਾ ਹੈ
(ਐਸਟੀਡੀ (STD)) ਲਈ ਵੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸੌਖਾ ਹੋਇਆ
ਕਿ ਜੇ ਮੇਰੀ ਕਾਲ 11 ਸਕਿੰਟ ਦੀ ਹੈ ਤਾਂ 11 ਪੈਸੇ ਲੱਗਣਗੇ, ਜੇ
45 ਸਕਿੰਟ ਦੀ ਹੈ ਤਾਂ 45 ਪੈਸੇ (45 ਸਕਿੰਟਾਂ ਦੇ) । ਇਹ ਬਹੁਤ ਵੀ ਵਧੀਆ
ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਹੋਰ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ,
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਅਰਟੈੱਲ, ਰਿਲਾਇੰਸ ਅਤੇ ਵੋਡਾਫੋਨ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਲਈ
ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਵਸੂਲਦੀਆਂ
ਸਨ, ਭਾਵੇਂ ਮੇਰੀ ਗੱਲ 1 ਸਕਿੰਟ ਦੀ, ਜਾਂ 11 ਸਕਿੰਟ ਦੀ 59 ਸਕਿੰਟ,
ਪੈਸੇ ਪੂਰੇ ਮਿੰਟ ਦੇ ਪੈਂਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਆਖਰ ਸੀ ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਸਿੱਧਾ
ਧੱਕਾ ਹੀ ਸੀ, ਕਿ ਜਿਹਨਾਂ ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਮੈਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਸ
ਲਈ ਵੀ ਪੈਸੇ ਦਿਓ। ਮੈਨੂੰ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤਾਂ ਟਾਟਾ ਡੋਕੋਮੋ
ਦਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ (ਕਿਉਂਕਿ ਏਅਰਟੈੱਲ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ),
ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਮੇਰਾ ਬਿੱਲ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੰਨਾ ਹੀ ਰਹੇ, ਪਰ ਇੱਕ ਤਸੱਲੀ
ਮੈਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਸਕਿੰਟ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ, ਜਿਸ ਲਈ
ਗੱਲ ਕੀਤੀ।
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਨਹੀਂ,
ਪਰ ਐਨਾ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਟਰਾਈ ਅਤੇ
ਆਮ ਗਾਹਕਾਂ ਸੋਚਣ ਜ਼ਰੂਰ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਜੇ ਦੂਜਿਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ
ਨੇ ਗਾਹਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਬੇਰੁਖੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਨਾ ਕੀਤਾ
ਤਾਂ ਸੰਭਵਾਨਾ ਹੈ ਕਿ ਛੇਤੀ ਹੀ ਹੇਠਲਾ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਉਤਲਾ ਹੇਠਾਂ ਹੋ ਜਾਵੇ।
ਮੈਂ ਤਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਨੰਬਰ ਏਅਰਟੈੱਲ ਤੋਂ ਡੋਕੋਮੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਦੋਂ
ਬਦਲ ਰਹੇ ਹੋ?

ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ - ਸਾਡੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤ

ਮਿੰਨੀ 'ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ'

ਬੈਟਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਹੀ ਹੋਵੋਗੇ,
ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੈੱਡ ਬੈਟਰੀਆਂ, ਫਿਊਲ ਸੈੱਲ, ਅਤੇ
ਆਮ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ ਸੈੱਲ, ਪਰ ਹੁਣ ਛੇਤੀ ਹੀ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ ਲਈ
ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ,
ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਮਿਸੁਰੀ (Missouri)
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜੀ।
ਰੇਡਿਓ ਐਕਟਿਵ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਤੱਤ ਚਾਰਜ ਹੋਈਆਂ
ਤਰੰਗਾਂ (ਜਾਂ ਪਾਰਟੀਕਲ) ਛੱਡਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,
ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਿਜਲਈ ਕਰੰਟ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ
ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ
ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਹਾਲੇ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ।
ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੈਟਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਜੰਤਰਾਂ
ਨੂੰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੀ ਖੋਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।
ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਊਰਜਾ
ਦੇ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇਕਰਕੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਜਹਾਜਾਂ
ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ
ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੀਮਿਤ ਹੀ ਹੈ ਹਾਲੇ।
ਬਹੁਤੀਆਂ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਠੋਸ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ
ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਰਟੀਕਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸਮਾਂ ਲੰਘਣ ਨਾਲ ਇਹ ਤਾਕਤਵਰ ਪਾਰਟੀਕਲ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ
ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਉਹ ਤੱਤ ਦਾ ਆਈਸੋਟੋਪ ਰੇਡੀਓਐਕਟਿਵ ਰਹੇਗਾ,
ਉਨਾਂ ਚਿਰ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਆਕਾਰ ਦਾ
ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਤਰਲ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਕਰਕੇ ਪਾਰਟੀਕਲ ਨੂੰ ਲੰਘਾਉਣ 'ਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪਾ ਲਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ
ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਓ ਐਕਟਿਵ ਤੱਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ
ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ, ਪਰ ਆਮ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ ਲਈ ਇਹ
ਜੰਤਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ।
"ਲੋਕ ਜਦੋਂ ਵੀ 'ਨਿਊਕਲੀਅਰ' ਸ਼ਬਦ ਸੁਣਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਬਹੁਤ
ਹੀ ਖਤਰਨਾਕ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ" ਡਾ. ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ
"ਪਰ, ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੰਤਰਾਂ
ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਊਰਜਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੇਸਮੇਕਰ,
ਪੁਲਾੜ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਹੇਠਲੇ ਸਿਸਟਮ"

ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਵੇਖੋ

ਮੋਗਾ - ਫਾਇਬਰ ਓਪਟੈਕਸ ਖੋਜੀ ਦਾ ਘਰ

ਦੁਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਜੋ ਵੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ
ਜਾਨ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਫਾਇਬਰ ਓਪਟੈਕਸ(Fiber Optics),
ਰੇਸ਼ਿਆਂ 'ਚ ਰੋਸ਼ਨੀ, ਰੇਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ।
ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਜਾਣਦੇ ਹੀ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਇਹ ਕੀ
ਚੀਜ਼ ਹੈ, ਮੁੱਢਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਅੱਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤੇ ਸੰਚਾਰ
ਸਾਧਨਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੀ ਫਾਇਬਰ ਓਪਟੈਕਸ ਹੈ, ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ
ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਇਹ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਹ ਤਾਂ ਹੋਈ ਪ੍ਰੀਭਾਸ਼ਾ ਹੋਈ ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਦੀ, ਹੁਣ ਗੱਲ
ਉਹ ਬੰਦੇ ਦੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਦਿੱਤਾ, ਉਹ ਹੈ
ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ (Narinder Singh Kapany), ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ,
ਸਰਦਾਰ, ਜੋ ਕਿ ਮੋਗੇ ਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 1999 ਦੇ
ਫੋਰਟਿਊਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ "20 ਸਦੀ ਦੇ ਅਣਗੌਲੇ ਹੀਰੋ" ਵਿੱਚ ਛਪੀ,
ਉਹ 7 ਉਹਨਾਂ ਬੰਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ






ਹੁਣ ਦੀ ਤਸਵੀਰ








1959 'ਚ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਕਂਮ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਦੀ ਤਸਵੀਰ










ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਰੰਤ ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਖੋਜਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ
1960 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਲਫ਼ਜ਼ (ਫਾਇਬਰ ਓਪਟੈਕਸ)
ਵਰਤਿਆ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇਖਣ ਲਈ
ਸਿਸਟਮ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੂੰ ਮਗਰੋਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਤਿਆ
ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਲੋਕ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਜੇਤੂ ਬਣਿਆ, ਜਿਹਨਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਖੋਜ
ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਅਣਗੌਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਜੋਂ ਰਹੇ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ
ਨੇ 20ਵੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਿਆ।

ਖ਼ੈਰ ਮੇਰੇ ਵਲੋਂ ਇਹ ਬੰਦੇ ਦੀ ਮੇਹਨਤ ਅਤੇ ਲਗਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇਰਾਦੇ ਨੂੰ ਸਲਾਮ,
ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਅਣਗੌਲੇ ਰਹਿਣ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਮਲਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।

ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਵੇਖੋ
ਇੰਟਰਵਿਊ

ਕੁਝ ਹਢਾਏ ਪਲ਼ ਦੋ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਟੱਪੇ ਬਚਪਨ ਨਾਲ...

ਹੁਣ ਮੋਲੀ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਨੂੰ ਟੱਪ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ
ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਅਚਾਨਕ ਚਿੱਤ ਕਹਿ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਂ ਇਹ ਤਾਂ ਮੈਂ
ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਸਕਦਾ (ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ)...

ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੇਰਾ ਸੁਭਾਅ ਅਜੇਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੋਚ
ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ ਇੰਝ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ
ਆਪ ਨੂੰ ਢਾਲ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ, ਪਰ ਜਿੰਨਾ ਕੁ ਵਰਤਾਰਾ ਉਸ ਨਾਲ
ਮੇਰਾ ਰਿਹਾ ਜਾਂ ਕਹੀਏ ਕਿ ਵਾਹ ਪਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ
ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਮਝਣ ਦੀ ਤਾਕਤ
ਹੈ, ਉਹ ਵੇਖ ਕੇ ਸਿਰ ਚਕਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੱਡੇ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ
ਇਹ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਗੱਲ 'ਕੱਲੇ ਅਨਮੋਲ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ
ਹਾਣ ਦੇ ਜੁਆਕ ਸਭ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਨੇ, ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਜੋ ਮੈਂ ਆਪਣੇ
ਬਚਪਨ 'ਚ ਵੇਖੇ ਸਨ (ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਮੈਂ ਕੁਝ ਹੋਸ਼ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ)।
ਉਹ ਹਾਲੇ ਸਵਾ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਬੜੇ
ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ
"ਅਨਮੋਲ ਤੇਰੀ ਬਾਇਕ ਗੰਦੀ ਹੈ"
"ਨਹੀਂ, ਸੋਨੀ"

ਜੇ ਮੈਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸਵਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ
"ਅਮਨ ਓਫਸ ਜਾਨਾਂ?"
"ਹਾਂ"
"ਕਾਰ ਤੇ?"
"ਹਾਂ"

ਖ਼ੈਰ ਪਿਛਲੀ, (ਜਾਂ ਮੌਜੂਦਾ) ਪੀੜ੍ਹੀ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੋਣ ਨਾਲ ਹੀ
ਤਾਂ ਜ਼ਮਾਨਾ ਤਰੱਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਬਾਂਦਰ ਤੋਂ
ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਜੋੜ/ਤੋੜ ਹੈ, ਪਰ
ਕਿਵੇਂ ਵੀ ਹੈ, ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਬੱਚੇ ਬੜੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ,
ਸਮਝਦੇ ਹਨ, (ਬੇਸ਼ੱਕ ਗੁੱਸੇਖੋਰ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਵੀ ਹਨ)।
ਹਾਲੇ ਮੇਰਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਾਰਤਾਂ ਅਤੇ
ਇੱਲਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦਿਆਂ ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਖਰ ਉਹ ਕੀ ਕਰਨਾ
ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿੰਝ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਚਿਰ
ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੋਲਣ ਹਾਲੇ ਸਿੱਖਿਆ ਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ
ਆਪਣੀ ਗੱਲ਼ ਸਮਝਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਦਾ ਤਾਂ ਉਂਝ ਕਰਕੇ ਵੇਖਾਉਦਾ ਸੀ,
ਜੇ ਰੋਟੀ ਖਾਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੁਰਕੀ ਮੂੰਹ 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣੀ, ਜਾਂ ਦਰਵਾਜੇ ਕੋਲ
ਡੋਲੂ ਲੈ ਕੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਣਾ ਆਦਿ, ਪਰ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੋਲਣ
ਲੱਗਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਗੱਲ਼ ਨੂੰ ਵਾਰ ਵਾਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ
ਨਾ ਸਮਝੀਏ ਤਾਂ ਉਂਝ ਹਰਕਤ ਕਰਕੇ ਵੇਖਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਖ਼ੈਰ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ
ਤਾਂ ਬਹੁਤਾ ਕੁਝ ਸਮਝ ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਕਦੇ ਵਕਤ ਲੱਗ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੰਘਣ ਦਾ ਵਕਤ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ
ਕੋਲ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਨਿੱਕੀਆਂ-੨ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣਾ,
ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦਾ ਜਤਨ ਕਰਨਾ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ
ਕਿੰਝ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਜਾਂ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ
ਸਿੱੱਖਦੇ ਹਨ, ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਵਾਰ ਵਾਰ ਟੱਕਰਾਂ ਮਾਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਖਰ
ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਫ਼ਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਕਰਨ ਲਈ, ਜੋ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਸਭ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼
ਲਈ ਪਰੇਰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੇ, ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ
ਕੱਢਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਾਂ ਉਂਲਝ ਅਤੇ ਉਲਝਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਬਚਪਨ
ਦੇ ਭੋਲੇਪਨ, ਸਾਦਗੀ ਅਤੇ ਟੱਕਰਾਂ ਮਾਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਸ਼ਾਇਦ ਗੁਆਉਣ
ਕਰਕੇ ਹੀ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਹ ਵਾਰ ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ
ਹਰ ਅਗਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਗਲਤੀ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਜਤਨ ਕਰਕੇ ਵੇਖਿਓ
ਕੀ ਬਣਦਾ ਹੈ...

ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਮਿਲੀ 3 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਛੋਟ

ਆਖਰ ਕਿਸਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਸੈਂਟਰ ਸਰਕਾਰ
ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਉੱਤੇ ਜੂੰ ਸਰਕੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ
ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਤੋੜਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ੩ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਟਾਲਣੀ
ਪੈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਹ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸਭ
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ
ਅਤਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਲਕੋਣ ਲਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਅੰਤ
ਇਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਿੱਖਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਇਹੀ
ਢੰਗ ਬਚਿਆ ਸੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ। ਜੇ ਇਹ ਨਾ ਕਰਦੀ ਤਾਂ
ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਅਗਲੇ ਉਲੀਕੇ ਪਰੋਗਰਾਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਨੂੰ
ਠੱਲ੍ਹ ਪਾਉਣੀ ਔਖੀ ਹੋ ਜਾਣੀ ਸੀ। ਖ਼ੈਰ ਇੱਕ ਵਾਰ
ਸੰਘਰਸ਼ ਟਲ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ
ਸਰਕਾਰ ਆਪਣਾ ਰੁੱਖ ਨਹੀਂ ਬਦਲੇਗੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ-ਮਜ਼ਦੂਰ
ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਗੀਆਂ

ਮੈਂ ਬਾਗ਼ੀ ਤਬੀਅਤਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ, ਤੇਰੀ ਸੋਚ ਸਰਕਾਰੀ ਏ...

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ੮ ਸਤੰਬਰ ੧ ਲੰਘਿਆ ਦਿਨ ਅਤੇ ੩ ਘਟਨਾਵਾਂ…

ਭਾਵੇਂ ਕਿ ੮ ਸਤੰਬਰ ਦਾ ਦਿਨ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੀ ਲੰਘਿਆ ਹੋਵੇ, ਪਰ

ਜੋ ਕੁਝ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਿਨ ਭਰ ਹਾਵੀ ਰਹੀਆਂ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਉੱਤੇ ਅਤੇ

ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ

ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਆਈ ਅਤੇ ਆਈ ਵੀ ਗਲਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ।

ੳ) ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਹੜਤਾਲ: ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਭਾਰਤ

ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ

੪੦੦ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਾਇਲਟ ਹੜਤਾਲ ਉੱਤੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਹਨਾਂ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ

੨੧ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨੋਟਿਸ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ (ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਨਾ ਕਿਵੇਂ

ਪ੍ਰਾਈਵੇਟਾਂ ਸਨਤਕਾਰਾਂ ਜਾਂ ਧਨਾਂਢਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਕੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ),

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਹੜਤਾਲ ਨਹੀਂ

(ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੇ ਇਹ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਬਣਾ

ਦਿੱਤੀ ਹੈ), ਬਲਕਿ ਬੀਮਾਰੀ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹਿਕ

ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਈ ਗਈ। ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਇੰਝ ਹੈ ਕਿ

ਦੋ ਸੀਨੀਅਰ ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੇ ਪਾਇਲਟ ਸੈਮ ਥਾਮਸ ਅਤੇ ਬਾਲਾਰਮਨ

ਨੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ

ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਹੀ ਦਿਨ ਜੈੱਟ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਹੁਣ ਲੋੜ

ਨਹੀਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜੈੱਟ ਵਿੱਚ

ਕਰੀਬ ੮੦੦੦ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ, ਨੇ ਹੜਤਾਲ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਖ਼ੈਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੜਤਾਲ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਸੀ ਜਾਂ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬੀਮਾਰੀ

ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਲਈ, ਤਾਂ ਜੈੱਟ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਡਾਕਟਰ ਭੇਜਣੇ

ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ, ਇਸ ਨਾਲ ੩ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੋਰ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤੇ।

ਹੁਣ ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਉਡਾਨਾਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ

ਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਵੱਟਾ ਲੱਗਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੁਧਾਰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਔਖਾ ਰਹੇਗਾ, ਪਰ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ

ਅਸਲ ਮੁੱਦਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਵਲੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੱਲ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਢੰਗ

ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਾਲੇ ਛੱਡ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਨੇ-ਬਹਾਨੇ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ

ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦਾ ਸੁਣਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਿਨਾਂ-ਬਹਾਨੇ ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਰ

ਸੁਣਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਭਾਵ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਾਂ ਮੁਲਾਜ਼ਮ

ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਚੂੰ-ਚਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਕ ਨਹੀਂ

ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਰਮਾਏਦਾਰ ਜਿਵੇਂ ਮਰਜ਼ੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਖੂਨ ਚੂਸੀ ਚੱਲੇ।

ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਬੁਰੀ ਰਹੀ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਐਸਮਾ

(ਲਾਜ਼ਮੀ ਡਿਊਟੀ) ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ

ਕਈ ਤੱਥ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਇੱਕ ਤਾਂ ਜੈੱਟ ਸਰਮਾਏਦਾਰ ਦਾ ਪੈਸਾ,

ਦੂਜਾ ਖੁਦ ਨੇਤਾ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ

ਹਨ, ਉਹ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਇਹ ਸਰਵਿਸ ਐਨੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ

ਕਿ ਐਸਮਾ ਲਾਉਣਾ ਪਵੇ (ਅਕਸਰ ਦਾਲ, ਸ਼ਬਜੀਆਂ ਜਾਂ ਰਾਸ਼ਨ-ਪੱਤਾ

ਮੰਗਵਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸਰਵਿਸਾਂ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਠੀਕ ਹੈ), ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ

ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ

ਹੱਕਾਂ ਉੱਤੇ ਡਾਕਾ ਹੈ। (ਇਹ ਮੰਨਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ

ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕ ਵੀ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਕਲੀਫ਼ ਵੀ ਹੋਈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ

ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਕੋਲ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਢੰਗ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਸੀ)।

ਅ) ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ “ਫ਼ਰਜ਼ੀ” ਅੱਤਵਾਦੀ ਮੁਕਾਬਲਾ: ਜੂਨ ੨੦੦੪ ਵਿੱਚ

ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ

੪ ਅੱਤਵਾਦੀ (੩ ਬੰਦੇ ਤੇ ੧ ਔਰਤ) ਨੂੰ “ਸਹੀਂ” ਇਨਕਾਉਂਟਰ ਵਿੱਚ ਮਾਰ

ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ (ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਗੁਜਰਾਤ) ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਜਾ ਰਹੇ

ਸਨ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ੱਕ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਮੁਕਾਬਲਾ

ਅਸਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਫ਼ਰਜ਼ੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਕੱਲ੍ਹ ਕਾਨੂੰਨੀ/ਅਦਾਲਤੀ

ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ

ਨਕਲੀ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚਾਰੋਂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਸਨ

ਦੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ “ਅਸਲ” ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹੀ ਨਿਕਲੇ, ਅਤੇ

ਮਾਰੀ ਗਈ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ।

ਇਹ ਸਭ ਕਾਰੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ “ਫੀਤੀਆਂ” ਲਵਾਉਣ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਅਤੇ

ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕੱਦ ਉੱਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਵਾਏ।

ਇਹ ਭਾਜਪਾ (ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ) ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦੇ ਹੱਕ

ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸ ਦੀ ਸਚਾਈ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ੲ) ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਖਿਲਾਫ਼ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਕ ਧਰਨਾ

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਦਾ ਨਿੱਜੀਕਰਨ

੧੫ ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਤਹਿ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਧਰਨਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਾਨ

ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਬਹੁਤ ਭਰਮਾ ‘ਕੱਠ ਸੀ, ਪਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸ਼ਰਾਰਤੀ

ਅਨਸਰਾਂ ਰਲ਼ ਗਏ (ਜਾਂ ਰਲ਼ਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ), ਜਿੰਨ੍ਹੇ ਨੇ ਬੱਸਾਂ, ਕਾਰਾਂ ਦੀ

ਭੰਨਤੋੜ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਿੰਸਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਵੀ

ਕੁੱਟਮਾਰ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਪੀਟੀਸੀ

ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰਿਪੋਰਟਰ ਵਾਰ ਵਾਰ ਇਹੀ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ

ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਧਰਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਪੁਲਿਸ

ਨੂੰ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ ਜਾਂ ਡਾਂਗਾਂ ਵਰ੍ਹਾਉਣੀਆਂ ਨਹੀਂ ਪਈਆਂ, ਪਰ

ਇਸ ਵਾਰ ਪਤਾ ਨੀਂ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਤਾਂ ਕੋਈ ਭੁੱਲੀ ਵਿਸਰੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ

ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇਹ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਸਬੰਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ

ਜਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਜਾਂ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਮੱਠਾ

ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਕੰਢੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਂਤੀਪੂਰਨ

ਅੰਦਲੋਨ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਨੀਵਾਂ ਕਰਨ

ਦਾ ਇਹ ਜਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਲੋਕਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ

ਬਦਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜੱਗਜਾਹਿਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਤਿੰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਸਾਹਮਣੇ

ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਜਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੈ ਆਮ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਹੱਕਾਂ

ਉੱਤੇ ਮਾਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਡਾਕੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਲੋੜ ਹੈ

ਇਸ ਨੂੰ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਅਸਲੀ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੀ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਿ

ਸੰਘਰਸਸ਼ੀਲ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਾਰਨ ਨਿੰਦਣ ਦੇ, ਆਪਾਂ

ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੀਏ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਕੀ

ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਮਾਂ ਜਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਾਂ ਕਿਸਾਨ ਵੇਹਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ

ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਰਾਹ ਉੱਤੇ ਬੈਠਾ ਬਿਨਾਂ ਕਮਾਈ ਉੱਤੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਕੋਈ

ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਤਾਂ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਕੋਈ ਤਾਂ ਗੱਲ ਹੋਵੇਗੀ, ਇਸਕਰਕੇ

ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਇਹਨਾਂ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਕਰਕੇ ਕਿਤੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ

ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ (ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਫਲਾਇਟ ਰਹਿ ਜਾਵੇ, ਜਾਂ ਤੁਸੀਂ

ਟਰੈਫਿਕ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਜਾਉ) ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਵਾਲ

ਪੁੱਛਣਾ ਨਾ ਭੁੱਲਣਾ ਕਿ “ਇਹ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਕਿਓ ਨੇ?” ਬਜਾਏ ਕਿ

ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ।

ਕੁਝ ਬੋਲ ਦਿਲ ਦੇ ਕੋਲ ਕਿਤੇ...

ਉਹ ਨੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰੱਖਣਾ
ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਉਹ ਨੂੰ ਡੱਕਣਾ
ਮਨਾਂ 'ਚ ਜਿਹੜਾ ਪੈ ਗਿਆ ਜ਼ਹਿਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ
ਹੁਣ ਮੈਂ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ...

ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਖਾਂਦੀ ਸੀ ਅਕਸਰ ਸ਼ੈਹ ਜੋ ਵੱਢ ਵੱਢ ਕੇ

ਮੁੜ ਆਇਆ ਹਾਂ ਉਹ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਉਹਦੀ ਗਲ਼ੀ 'ਚ ਮੈਂ ਛੱਡ ਕੇ
ਹੁਣ ਸਾਥੋਂ ਉਹਦੇ ਰਾਹੀਂ ਧਰਿਆ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ
ਹੁਣ ਮੈਂ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ

ਮੈਂ ਜਿਹਦੇ ਲਈ ਚੱਲਦਾ ਫਿਰਦਾ ਚੰਗਾ ਮਨਪਰਚਾਵਾਂ ਸੀ
ਉਹਦੇ ਲਈ ਪਾਣੀ ਤੇ ਲੀਕਾਂ ਨੇਕ ਬਰੰਗ ਦਾ ਵਾਦਾ ਸੀ
ਕਿਸੇ ਦੇ ਇੱਕ ਦੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਚੱਲਦਾ ਸਾਹ ਠਹਿਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ
ਹੁਣ ਮੈ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ...

ਗੀਤਕਾਰ - ਨੇਕ ਬਰੰਗ

ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ...

..ਅਮਰੀਕਨ ਵਰਤਮਾਂਨ ਵਿੱਚ ਜੀਂਦੇ ਹਨ । ਅਸੀਂ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਆਸਰੇ ਜੀਂਦੇ ਹਾਂ
ਤੇ ਭੂਤਕਾਲ ਤੇ ਝੂਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਸੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਨੇ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢਕੇ
ਗਰੀਬਾਂ ਨਾਲ ਬੜੀ ਵੱਡੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ ਅਹਿਸਾਸ
ਹੋਇਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤੀ ਤੇ ਬਹਾਨੇਬਾਜ ਲੋਕ ਹਨ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਹਾਰ
ਰੱਬ ਜਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਤੇ ਸੁੱਟਕੇ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੋਂ ਭੱਜਦੇ ਹਨ।

..ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਿਰਤ ਦੀ ਕਦਰ ਹੈ ਤੇ ਸਾਡੇ ਵਿਹਲੜਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਂਮਾਂ ਹਨ...

...ਅਮਰੀਕਨ ਅਜਿਹੇ ਵਾਕ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਸਨੂੰ ਅਮਰੀਕਨ
ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਐਕਸਕਿਊਜ ਲੈਣਾ (ਬਹਾਨਾ ਬਨਾਉਣਾ) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਗੋਰਿਆਂ
ਦੀ ਫਿਲਾਸਫੀ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਦਮ ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਜਿੱਤੋ। ਗੋਰੇ ਜੱਦੋ ਜਹਿਦ ‘ਚ
ਯਕੀਂਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਕ ਵੀ ਅਮਰੀਕਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ
ਜਿਹੜਾ ਇਹ ਕਹੇ ਕਿ ਜੇ ਠੰਡੀ ਜੰਗ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਨ
ਚੰਦ ਤੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਗਏ ਹੁੰਦੇ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਜਾਰਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ
ਜਿਹੜੇ ਕਹਿਣਗੇ ਕਿ ਜੇ ਸਾਡੇ ਖਿਲਾਫ ਫਲਾਨੀਂ ਫਲਾਨੀਂ ਸਾਜਿਸ਼ ਨਾਂ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ
ਹੁਣ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਲੱਗ ਜਾਣਾ ਸੀ...

ਧੰਨਵਾਦ ਸਹਿਤ - ਬੀ.ਐਸ. ਢਿੱਲੋਂ "ਅੱਖੀਂ ਵੇਖਿਆ ਅਮਰੀਕਾ..."

ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਡਾਇਰੀਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੰਨੇ...

ਪੂਨੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜੁਲਾਈ ੨੦੦੪ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ, ਉਹ
ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਖੁਦ ਐਨਾ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੀਆਂ
ਕੁਝ ਡਾਇਰੀਆਂ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ
ਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਅਨਮੋਲ ਪਲਾਂ ਦੀਆਂ ਝਲਕਾਂ ਬਾਕੀ ਹਨ,
ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਵਿਤਾਂ, ਕੁਝ ਸ਼ੇਅਰ, ਕੁਝ ਵਾਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਉਦਾਸੀ
ਦੇ ਪਲ਼ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਬਲੌਗ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ
ਸਮੇਟਣ ਦਾ ਜਤਨ ਕਰਾਂਗਾ...

ਸਮਲਿੰਗੀ ਆਜ਼ਾਦੀ – ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਭਵਿੱਖ

 

ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਆਏ ਸਮਲਿੰਗੀ ਸਬੰਧੀ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ

ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਸਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਉੱਤੇ ਰੌਣਕਾਂ

ਲਿਆ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਸਭ ਧਰਮ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ (ਜਾਂ ਕਹੋ

ਪਰਧਾਨਾਂ) ਦੇ ਮੱਥਿਆਂ ਉੱਤੇ ਤਿਊੜੀਆਂ ਲਿਆ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਫੈਸਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਕੂਮਤ ਦਾ ਸਮਲਿੰਗੀ

ਸਬੰਧ ਸਬੰਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁੱਢਲੇ ਅਧਿਕਾਰ (ਨਿੱਜੀ ਆਜ਼ਾਦੀ)

ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸਕਰਕੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਵੀ

ਉਮੀਦ ਮੁਤਾਬਕ ਠੀਕ ਸੀ, ਕੋਰਟ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ,

ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੋ ਕਾਨੂੰਨ ਸਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਉਹ ਵਰਤਦੀ ਰਹੀ ਹੈ,

ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਥਾਂ ਠੀਕ ਸਨ, ਪਰ ਫੈਸਲਾ ਤਾਂ ਇਹ

ਕਰਨਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਹੜਾ “ਵੱਧ” ਠੀਕ ਹੈ, ਸੋ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਆਇਆ

ਇਸ ਸਭ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਠੀਕ ਕਿਓ ਹੈ।

  ਖ਼ੈਰ ਫੈਸਲਾ ਆ ਗਿਆ, ਉਸ ਦੀ ਨਿੰਦਿਆ ਕਰਨ ਲਈ

ਜਿਵੇਂ ਸਭ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ (ਜਾਂ ਮੁਖੀ) ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਜੋੜ ਕੇ

ਬੈਠੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਸਾਥ ਲੈਣ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ

ਰਹੇ ਹਨ, ਜੇ ਕਿਤੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਵੀ ਰਲ ਕੇ ਬੈਠਣ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮੂੰਹ

ਮੱਥਾ ਹੀ ਹੋਰ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ

ਬੇਸ਼ੱਕ ਜ਼ਾਇਜ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਪਵੇਗਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ

ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕਿਸ

ਹੱਕ ਨਾਲ ਖੋਹ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਵਿਚਰ

ਸਕਣਗੇ, ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਪਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰੈਲੀਆਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਹੋਰ

ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੀਆਂ।

ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਫੈਸਲਾ ਜਾਇਜ਼

ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ਼ ਇਹ ਕਿ ਹੁਣ

ਤੱਕ ਮਨੁੱਖ ਕਿੰਨੇ ਕੁ ਫੈਸਲੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਮੰਨਦਾ ਆਇਆ ਹੈ, ਕੀ

ਧਰਮ ਬਣਾਉਣਾ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ, ਕੀ ਮਾੜੇ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ

ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ, ਕੀ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ,

ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਫੇਰ ਮਨੁੱਖ ਹੁਣ ਵੀ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਮੰਨਣ

ਵਾਲਾ ਗੁਲਾਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ

ਭਾਵੇਂ ਨਾ ਹੋਵਾਂ, ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ

ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਸਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ

ਲੋਕ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ। ਚੰਡੀਗੜ੍ ‘ਚ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਕ

ਕਰੀਬ 1200 ਅਜਿਹ ਜੇੜੋ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਲੀ ਅਤੇ

ਪੰਚਕੂਲਾ ਦੇ ਜੋੜੇ ਅੱਤ ਹਨ।

ਮੈਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਦੁੱਖ ਇਸ ਗੱਲ਼ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਭਲਕੇ ਮੈਂ

ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਵੀ ਤੁਰ ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ

ਕਿ ਬਾਹਰਲੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਹੁਣ ਯਾਰ-ਯਾਰਾਂ ਨਾਲ

ਕਿਰਾਏ ਉੱਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ

ਇਸ ਨੂੰ ਗਲਤ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਣਗੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੁਣ

ਲਿਵ ਐਂਡ ਰੀਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਖਾ ਲੱਗੇਗਾ ਹੀ

ਜੋ “ਯਾਰ ਹੁੰਦੇ ਵਾਂਗ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ” ਨੂੰ ਗਾਉਂਦੇ ਨਹੀਂ ਥੱਕਦੇ,

ਭਲਕੇ ਉਹ ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ ਦੱਸ ਲੱਗਿਆ

ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਯਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਕਿ ਖ਼ਬਰੇ ਕੋਈ

ਉਹ “ਯਾਰ” ਨਾ ਸਮਝ ਲਵੇ।

ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਤਾਂ ਹੋਣੀ ਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਦਾ ਕੋਈ ਬਦਲ

ਨਹੀਂ, ਇਹ ਤਾਂ ਪੂਣੇ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰ ‘ਚ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ

ਸਭ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਵੀ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲੇਗੀ, ਪਰ

ਅੱਜ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਔਖਾ

ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਵੀ ਕਿ

ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ “ਸਾਡੀ ਬਾਈ 25 ਸਾਲ

ਯਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ” ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਾ

ਸਮਝਿਆ ਕਰਨ…

ਸ਼ੇਰ - ਏ - ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬਰਸੀ ਲੰਘ ਗਈ

ਕੱਲ੍ਹ ਦਾ ਦਿਨ ਲੰਘ ਗਿਆ, 29 ਜੂਨ ਲੰਘ ਗਈ, ਮੈਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ
ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੀਂ ਮਿਲੀ, ਬਹੁਤੀਆਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੀ
ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਹੀ ਨਾ ਰੱਖਿਆ। ਚੱਲੋ ਲੰਘ ਗਏ ਤਾਂ ਭੁੱਲ
ਜਾਈਏ, ਛੱਡ ਬੀਤੇ ਨੂੰ ਥੋੜੇ ਚੇਤੇ ਰੱਖੀਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਭੁੱਲਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਾਹੀਦਾ, ਇਹ ਪਲ, ਇਹ ਸਮਾਂ
ਸੀ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਮਾਣ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ,
ਹਾਂ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਹਾਨ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕੱਲ੍ਹ ਬਰਸੀ ਸੀ,
ਉਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਾਲ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ
ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਨਾ ਉਸ ਸੂਰਮੇ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ। ਸ਼ਾਇਦ ਬਹੁਤੇ
ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਜਾਣਦੇ ਵੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ
ਬਰਸੀ ਸੀ ਕੱਲ੍ਹ। ਪਤਾ ਨੀਂ ਕੋਈ ਕੀ ਸੋਚਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਬਾਰੇ,
ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ਰਮ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ 'ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਚ ਰਹੇ ਗੁਆਚਿਆ
ਬੰਦਿਆ...' ਵਾਂਗ ਭੁੱਲ ਹੀ ਗਏ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਨਾਂ ਹੀ ਲੈ ਲੈਂਦੇ।
ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਮੇਰੀ ਆਦਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਾਂ ਮੇਰੇ ਖੂਨ 'ਚ ਰਚ ਗਿਆ ਹੈ
ਭੁੱਲ ਜਾਣਾ...
ਮੈਂ ਸ਼ਾਇਦ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਾਂ, ਸੋ ਸ਼ਾਇਦ ਪੂਰੀ ਕੌਮ ਹੀ ਭੁਲੱਕੜ
ਹੋ ਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਏ ਕੀ ਨਹੀਂ????

ਜੇਹਲਮ ਪੰਜਾਬੀ ਕੀਬੋਰਡ ਲੇਆਉਟ 2.1 – ਟੈਸਟ ਲਈ

ਜੇਹਲਮ ਲੇਆਉਟ ਵਰਜਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਮੈਂ ਕਿਉਂਕਿ ਖੁਦ

ਕਦੇ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਉੱਤੇ ਵਰਤਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸਕਰਕੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਬੁਹੁਤੀ

ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਕੁਝ ਕੁ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਪਡੇਟ

ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਅੱਖਰ ਪੰਜਾਬੀ ਕੀਬੋਰਡ ਵਿੱਚ

ਖਾਲੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਲੇਆਉਟ ਵਰਤਣ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਦਾ। ਲੀਨਕਸ ਉੱਤੇ ਇੰਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅੱਖਰ ਖਾਲੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ

ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦਾ ਅੱਖਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੋ ਇਹ ਵੱਡਾ ਸੁਧਾਰ ਹੈ।

^ –> ੳ (ਨਵੇਂ ਅੱਖਰ)

* –> ੲ (ਨਵੇਂ ਅੱਖਰ)

> –> ੴ (ਨਵੇਂ ਅੱਖਰ)

< –> ☬ (ਨਵੇਂ ਅੱਖਰ)

?-> ? (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

: –> : (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

‘ – > ‘ (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

“ –> “ (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

- -> - (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

= –>= (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

+ –>+ (ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਭਰੀ)

ਬਾਕੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਦਿੱਤੇ ਬੱਗ ਮੁਤਾਬਕ

ਹੈ।

ਇਸ ਦਾ ਸਕਰੀਨ-ਸ਼ਾਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਹੀਂ

ਮਿਲਿਆ ਹੈ।

ਨਵਾਂ ਪੈਕੇਜ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ ਹਾਲੇ ਕੇਵਲ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਲਈ

ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਲੋੜ ਜਾਪੇ ਜਾਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਗਲਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਦੱਸਣਾ। ਛੇਤੀ ਹੀ ਯੂਨੀਕੋਡ 5.1 ਲਈ ਅੱਪਡੇਟ ਕੀਤਾ

ਜਾਵੇਗਾ

ਫੇਡੋਰਾ ੧੧ ਹੋਇਆ ਜਾਰੀ - ਪੰਜਾਬੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਲਈ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੋਰ...

ਫੇਡੋਰਾ ੧੧ ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਗਨੋਮ ੨.੨੬ ਅਤੇ ਕੇਡੀਈ ੪.੨ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਫੇਡੋਰਾ ਵਰਤਣ ਵਾਸਤੇ ਲਾਈਵ ਸੀਡੀ (ਜੋ ਕਿ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਚਲਾਉਣ
ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਹੈ) ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ:

ਲਾਈਵ ਸੀਡੀ

ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਸੀਡੀ ਉੱਤੇ ਲਿਖ ਲਵੋ ਅਤੇ ਬੂਟ ਕਰੋ।
ਬੂਟ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਲਾਗਇਨ ਸਕਰੀਨ ਉਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਚੋਣ (Language) ਤੋਂ ਕਰੋ
ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਚੁਣੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਫੇਸ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ
ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਵੀ
ਬਿਨਾਂ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ (ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਡਾਟਾ
ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇਗਾ।

ਫੇਡੋਰਾ ਰੀਲਿਜ਼ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੇਖਣ ਲਈ ਵੇਖੋ

ਫੇਡੋਰਾ ੧੧

ਰੀਲਿਜ਼ ਨੋਟਿਸ ਪੜ੍ਹੋ


ਜੇ ਤੁਸੀਂ KDE ਦੀ ਲਾਈਵ ਸੀਡੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ:
ਕੇਡੀਈ ਲਾਈਵ ਸੀਡੀ

ਫੇਡੋਰਾ ਬਾਰੇ ਢੇਰ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਆਵੇ ਤਾਂ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਨਾ ਭੁੱਲਣਾ
ਅਤੇ ਹਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਕੇ ਵੇਖਣਾ

ਤੁਹਾਡੇ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਤੁਹਾਡਾ ਧੰਨਵਾਦ
ਅ. ਸ. ਆਲਮ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਟੀਮ

ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਨਸਲੀ ਹਿੰਸਾ...

ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਅਖ਼ਬਾਰ (ਸ਼ਾਇਦ
ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਵੀ, ਪਰ ਕਦੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਟੀਵੀ ਉੱਤੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦਾ)
ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ
ਭਰੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਵੀਂ ਖ਼ਬਰ ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ਼ ਉੱਤੇ ਰਹੀ।
ਇਹਨਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਅਜੀਬ ਜਿਹੀ ਹਲਚਲ ਜਿਹੀ
ਰਹੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਪਤਾ
ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਇੰਝ ਦੇ ਹਾਲਤਾਂ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਤਜਰਬਾ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ
ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਨੂੰ ਹੈ (ਜਿਵੇਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ਨਵ-ਨਿਰਮਾਣ
ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ -ਸੈਨਾ ਨੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵੱਲਿਆ ਸੀ।),
ਪਰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਬਾਰੇ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜਿਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ
1) ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ (ਗੋਰੇ ਅੰਗਰੇਜ਼) ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹੀ ਹਨ,
ਅਤੇ ਇਹ ਗੋਰਿਆਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ,
ਇਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢੇ ਵੱਢੇ ਅਪਰਾਧੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ
ਹੀ ਔਲਾਦਾਂ ਹਨ।
2) ਜਿਵੇਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਸਲੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਸੁਧਾਰ
ਹੋਇਆ ਹੈ (ਜੋ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਖਾਲਸਾ ਦੀ
ਮੁਤਾਬਕ ਹੈ), ਤਾਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਸਲੀ ਵਿੰਭਨਤਾ ਬਹੁਤ ਹੈ।
ਚੀਨੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਸੰਦੀਦਾ
ਥਾਂ ਹੈ, ਪਰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨਸਲੀ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਠੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਪਵੇਗੀ, ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ
ਹਰੇਕ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਤਾਂ ਕਰਨਗੇ।
ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕਰੀਬ 1 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਭਾਰਤੀ
ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ
ਕਿ ਉਹ ਨਾ ਆਉਣ, ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਇੰਝ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ।

ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਬਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ
ਹੈ, ਕਿਉਂਕ ਛੋਟੀਆਂ ਮੋਟੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਆਮ ਹੀ ਸੁਣੀਆਂ ਹਨ,
ਮੇਰਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਿੱਤਰ ਅਮਜਿੰਦਰ ਮਾਨ 3 ਸਾਲ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ
ਅਤੇ ਉਹ ਟੈਕਸੀ ਚਲਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਉਸ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਤਜਰਬਾ ਇਹੀ ਸੀ
ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ
ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ਕੁਝ ਸ਼ਰਾਬੀ
ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਵਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਰਾਇਆ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ
ਬੀਅਰ ਦੀ ਬੋਤਲ ਮਾਰੀ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਵੇਂ
ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੈ ਲਈਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਪੁਲਿਸ
ਨੇ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਰਫ਼ਾ-ਦਫ਼ਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ ਅਤੇ
ਕਰਵਾ ਕੇ ਹੀ ਸਾਹ ਲਿਆ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ
ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ
ਲੋਕ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ
ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਵੇਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ (ਸ਼ਾਇਦ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰ
ਵੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦਾ ਹੀ ਮੁੱਖ ਹੈ।)

ਇਸ ਸਭ ਘਟਨਾ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਅਮਿਤਾਬ ਬਚਨ ਨੇ ਡਾਕਟਰੇਟ
ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ
ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੀਤਾ ਵਿਰੋਧ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹੈ
ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਾਰਚ ਤਾਂ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੈ ਹੀ
ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ, ਪਰ ਹੁਣ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਚੱਕੇ ਜਾਣ
ਵਾਲੇ ਕਦਮ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਘੱਟਣ ਵਾਲੀ ਗਿਣਤੀ ਹੀ ਸਿੱਟਾ
ਵੇਖਾ ਸਕੇਗੀ।
ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਹ ਘਟਨਾ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਹੀ ਰੂਪ ਹਨ,
ਜੋ ਦਿਲ ਨੂੰ ਜਖ਼ਮੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ
ਸਰੀਰ ਦੇ ਜਖ਼ਮਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖੁਦਾ ਅੱਗੇ ਦਿਲੋਂ
ਸਰਬੱਤ ਦੇ ਭਲੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ, ਪਰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ
ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਦਮ ਦੀ ਦਿਮਾਗੋਂ ਉਮੀਦ, ਤਦ ਤੱਕ ਦਿਲੋਂ ਉਦਾਸ...
ਆਲਮ

ਫਾਇਰਫਾਕਸ ੩.੫ ਬੀਟਾ ੪ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ...

ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਫਾਇਰਫਾਕਸ ੩.੫ ਦਾ ਆਖਰੀ ਬੀਟਾ ਵਰਜਨ
ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਵੀ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡੇ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ:

Windows Download

Mac Download

Linux Download

ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਇੱਥੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ:

ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਉੱਤੇ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਕੇ ਚਲਾ ਕੇ ਵੇਖੋ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੁਝਾਅ,
ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਭੇਜਣ ਦੀ ਖੇਚਲ ਕਰਨੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ
ਇਹ ਲਗਭਗ ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਆਖਰੀ ਟੈਸਟ ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੇ
ਸੁਝਾਅ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸੋ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ
ਦੱਸਣਾ ਕੀ ਕਿੱਦਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵਤਰਣ ਲਈ
ਸੁਝਾਅ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਦੱਸਣਾ।

ਰੀਲਿਜ਼ ਨੋਟਿਸ
ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੇ ਬੱਗ

ਟੱਕਰਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ੯੦% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ
ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਮਿਊਨਟੀ ਜਾਂ ਲੋਕ ਵਰਤਦੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੀਤੇ ਕਰਾਏ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ,
ਖ਼ੈਰ ਮੇਰਾ ਪਿਛਲੇ ੫ ਵਰ੍ਹਿਆ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਤਾਂ ਇਹੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਰਤਣ ਵਾਲਾ
ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਮੇਰੇ ਕੰਮ ਤਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਇਹ ਵੀ ਉਪਲੱਬਧ
ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਬਾਕੀ ਵਰਤਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ...

ਜੰਗ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹੋ ਪੰਜਾਬੀਓ...

ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਾਕ ਦੀ ਗੱਲ਼ ਅੱਜ ਭਾਵੇ ਜਾਪੇ, ਪਰ
ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਛੇਤੀ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਗਲ਼ ਇੱਕ ਨਵੀਂ
ਜੰਗ ਪੈਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤ
ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜੰਗ ਲੜਨੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ
ਪੰਜਾਬੀ ਬੇਸ਼ੱਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੱਲੋ-ਮੱਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ
ਹੀ ਵਾਲੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਜੰਗ - ਜੰਗ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਮੁਲਕ
ਵਜੋਂ ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟਣ ਕਰਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ, ਇੱਕ
ਜੰਗ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਰੁਧ ਹਾਰ
ਰਿਹਾ ਹੈ, ਦਾ ਅੰਤ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਅਤੇ
ਸਿੱਧੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਝੱਲਣਾ
ਪਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ
ਛੇਤੀ ਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬੀ
ਲਈ ਬਹੁਤ ਦੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅੱਗੇ
ਆਤਮ-ਸਮਰਪਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ
ਆਪਣੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗ਼ੈਰ-ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸਮਾਂਤਰ
ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ
ਨੂੰ ਢਹਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਜੋ ਖੁਦ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ
ਹੱਥ ਮਲਣ ਮਗਰੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਦੇਨ ਲਈ ਟੱਕਰਾਂ
ਮਾਰਦਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ)। ਮੁਸ਼ਰਫ਼ ਨੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ
ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ
ਹੁਣ ਅਫਗਾਨ ਸਰਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ,
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਜਾਨ ਨਹੀਂ ਛੁੱਟਣੀ।
ਖ਼ੈਰ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੈਰ
ਜਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਰਕਾਰ
ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਚਲਿਆ ਇਹ ਦਰਿਆ ਹੁਣ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਦੀ ਧਾਰ ਲੈ ਕੇ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ
ਨੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੇਬਸ ਨੇ ਅਤੇ
ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ
ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਕੰਨ ਨਹੀਂ ਧਰੇ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਨੂੰ ਬਦਤਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਧੱਕਣ ਲਈ ਪੂਰਾ ਜ਼ੋਰ ਲਗਾਉਦੇ ਰਹੇ।
ਇਸ ਨਾਲ ਮਾੜੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੋਈ ਕੋਈ ਆਪਣਾ
ਗੁਆਂਢੀ 'ਚੰਦਰਾ' ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅੱਗੇ ਕੇਵਲ ਜੰਗ ਹੀ
ਰਾਹ ਬਚਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਨਾ ਹੋ ਕੇ
ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਹੋਣੀ ਤਹਿ ਹੋ ਰਹੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਮਸਲਾ ਤਾਂ
ਇਸ ਜੰਗ ਨਾਲ ਮੁਕ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਹ ਜੰਗ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਲਈ
ਜੋ ਕਹਿਰ ਢਾਹੇਗੀ ਇਹ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਰੇ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹੋਣ ਜਾਂ ਭਾਰਤੀ। ਸੋ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜੰਗ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀਆਂ
ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਜਾੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਵਾਵਰੋਲਾ ਫੇਰ
ਵਹਿਣ ਦੀ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਭਾਵੇ ਕਿ ਹਾਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਬਾਰੇ
ਅਵੇਸਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢ 'ਚੋਂ ਹੀ ਲੰਘ ਜਾਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ
ਰਿਹਾ ਹੈ...

ਜੈ ਹਿੰਦ..

ਪਰਸੋਂ ਭਾਰਤੀ ਘਰੇਲੂ ਉਡਾਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਤਾਂ
ਅਚਾਨਕ ਗੁਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸਹਾਇਕ ਕੈਪਟਨ ਇੰਡੋ ਫਲਾਈਡ
ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵਗੈਰਾ ਦੱਸਣ
ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਗੱਲ ਜਿਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਉਹ ਸੀ
ਗੱਲ਼ ਖਤਮ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਨਮਸਕਾਰ, ਗੁੱਡ ਇੰਵਨਿੰਗ ਆਦਿ
ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਣ ਦੀ ਬਜਾਏ "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ।
ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਕਿ ਕਿਤੇ ਮਜ਼ਾਕ
ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਐਲਾਨ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ
ਵਿੱਚ ਦੱਸਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਫੇਰ ਉਸ ਨੇ ਖਾਤਮਾ "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਨਾਲ
ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਸੀ।
ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੀ ਅਤੇ ਲੱਗਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜਾਇਜ਼
ਜੇਹਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਧਾਰਮਿਕ ਸਲਾਮ, ਨਮਸਤੇ ਆਦਿ ਤੋਂ ਅੱਡ
ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਵੀ ਸਫ਼ਰ ਰਹੇ ਸਨ,
ਪਰ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਵੋ ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਲੱਖਣ
(ਅਜੀਬ) ਜੇਹਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਬਹੁਤ ਜੱਚਦੀ ਹੈ ਨਮਸਕਾਰ, ਗੁੱਡ ਮਾਰਨਿੰਗ, ਗੁੱਡ ਡੇ ਆਦਿ ਦੀ
ਬਜਾਏ।
ਮੈਨੂੰ "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਬਚਪਨ ਚੇਤੇ ਆਇਆ
(ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਬੜਾ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਆਨੰਦ ਆਇਆ), ਜਦੋਂ
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰੇਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨ-ਗਨ-ਮਨ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ
ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਜੈ ਹਿੰਦ ਬੋਲਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਉਹ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗਦਾ,
ਮਤਲਬ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦਾ ਕੰਮ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੁਹਰਾਉਣ
ਨਾਲ ਆਪਣਾਪਣ ਅੱਜ ਤੀਕ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਅਸਰ
ਬੇਸ਼ੱਕ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਆਪਾਂ
ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ
ਨੂੰ ਇਹ ਸਬਕ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਵੇ, "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਵੇ।

ਪੀੜ ਤੇਰੇ ਜਾਣ ਦੀ - ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ

ਪੀੜ ਤੇਰੇ ਜਾਣ ਦੀ

ਪੀੜ ਤੇਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਕਿੱਦਾਂ ਜ਼ਰਾਂਗਾ ਮੈਂ
ਤੇਰੇ ਬਗੈਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰਾਂਗਾ ਮੈਂ

ਕੀ ਕਰਾਗਾਂ ਪਿਆਰ ਦੀ ਲੁੱਟੀ ਬਹਾਰ ਨੂੰ
ਸੱਜੀਆਂ ਸਜਾਈਆਂ ਮਹਿਫ਼ਲਾਂ ਗੁੰਦੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਨੂੰ
ਹੱਥੀ ਮਰੀ ਮੁਸਕਾਨ ਦਾ ਮਾਤਮ ਕਰਾਂਗਾ
ਤੇਰੇ ਬਗੈਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ...

ਜੇ ਰੋ ਪਿਆ ਤਾਂ ਕਹਿਣਗੇ ਦੀਵਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ
ਨਾ ਬੋਲਿਆ ਤਾਂ ਕਹਿਣਗੇ ਬੇਗਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਸ ਜ਼ੁਬਾਨ ਨੂੰ ਕਿੱਦਾਂ ਫੜਾਂਗਾ ਮੈਂ
ਤੇਰੇ ਬਗੈਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ...

ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਡੁੱਬਦੀ ਨਾਵ ਨੂੰ ਝੌਂਕਾ ਮਿਲੇ ਜਾਂ ਨਾ
ਇਸ ਜਹਾਨ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇ ਜਾਂ ਨਾ
ਅਗਲੇ ਜਹਾਨ ਮਿਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗਾ
ਤੇਰੇ ਬਗੈਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ...

ਸੱਜਣਾ ਜ਼ਰਾ ਠੈਹਰ ਜਾ ਸੱਜਦਾ ਤਾਂ ਕਰ ਲਵਾਂ
ਅੱਥਰੂ ਨਾ ਕੋਈ ਵੇਖ ਲਏ ਪਰਦਾ ਤਾਂ ਕਰ ਲਵਾਂ
ਮਾਨਾਂ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਸੇਜ ਉੱਤੇ ਪੱਥਰ ਧਰਾਂਗਾ ਮੈਂ
ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਲਵਿਦਾ ਐਨੀ ਕਹਾਂਗਾ ਮੈਂ
ਪੀੜ ਤੇਰੇ ਜਾਣ ਦੀ...

ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓ - ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ

ਸਾਥੋਂ ਸੋਹਣਿਆਂ ਦਿਲ ਸਾਡਾ ਮੰਗ ਕੇ, ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓ
ਪਾਟੀ ਲੀਰ ਵਾਗੂੰ ਕਿੱਕਰਾਂ ਤੇ ਟੰਗ ਕੇ, ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓਂ

ਵੇ ਗਲ਼ੀ 'ਚ ਫਿਰਾਂ ਵਾਜਾਂ ਮਾਰਦੀ,
ਨਾਂ ਲਵਾਂ ਨਾ ਸਹੇਲੀਆਂ ਤੋਂ ਸੰਗ ਕੇ, ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓਂ


ਪਹਿਲੀ ਤੱਕਣੀ ਨੇ ਮਨ ਸਾਡਾ ਮੋਹ ਲਿਆ,
ਇੱਕੋ ਦਿਲ ਸੀ ਅਸਾਡਾ ਉਹ ਵੀ ਖੋਹ ਲਿਆ
ਪਾਏ ਪਿਆਰ ਦੇ ਪੁਲਾਂ ਦੀ ਹਿੱਕ ਲੰਘ ਕੇ, ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓਂ

ਲੋਕੀਂ ਮਾਰਦੇ ਨੇ ਗੱਲ੍ਹਾਂ ਮੇਹਣੇ ਵਾਲੀਆਂ,
ਨੀਂ ਤੂੰ ਨਿੱਤ ਦੇ ਮੁਸਾਫਿਰਾਂ ਨਾਲ ਲਾ ਲਈਆਂ
ਲੈ ਗਏ ਪਿਆਰ ਦੇ ਲਲਾਰੀ ਤੈਨੂੰ ਰੰਗ ਕੇ, ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓਂ

ਫਿਰਾ ਲੱਭਦੀ ਗੁਆਚੀ ਮੋਏ ਮਾਨ ਨੂੰ
ਮੈਂ ਵੀ ਸਾਂਭਿਆ ਨਾ ਕੱਚ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ
ਮਸਾਂ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿਤੋਂ ਉਧਾਰਾ ਮੰਗ ਕੇ, ਤੁਰ ਪਰਦੇਸ ਗਿਓਂ

ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ - ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ

ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਗਲ਼ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਰਦਾ ਏ
ਵੇਹੜੇ 'ਚ ਲਵਾਂ ਕੇ ਕਿੱਕਰਾਂ ਹੁਣ ਕੰਡਿਆਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਏ

ਹੀਰ ਦੀਆਂ ਚੂਰੀਆਂ ਜੇ ਸੌਖੀਆਂ ਲੁਕਾਦੀਆਂ
ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਦਰਾਂ ਨਾ ਪੈਂਦੀਆਂ
ਸ਼ੇਰਾਂ ਨਾਲ ਲਾ ਕੇ ਯਾਰੀਆਂ, ਓਹ ਦਮ ਗਿੱਦੜਾਂ ਦੇ ਭਰਦਾ ਏ
ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ...

ਦਸ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਕਦੇ ਬਗੀਚੇ ਫੁਲਵਾੜੀਆਂ
ਫੁੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਖਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨਾ ਯਾਰੀਆਂ
ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜਰ ਸੋਹਣਿਆਂ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰਦਾ ਏ...
ਵੇਹੜੇ 'ਚ ਲਵਾਂ ਕਿੱਕਰਾਂ...

ਉਖਲੀ 'ਚ ਸਿਰ ਦੇ ਕੇ ਮੂਲਿਆਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਏ
ਧੋਬੀਆਂ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਵਾਂਗੂੰ ਘਾਟ ਦਾ ਨਾ ਘਰ ਦਾ ਏ
ਪਗੜੀ ਸੰਭਾਲ ਸੋਹਣਿਆਂ, ਜਿਹੜੀ ਥਾਂ ਥਾਂ 'ਤੇ ਧਰਦਾ ਏ
ਵੇਹੜੇ 'ਚ ਲਵਾਂ ਕੇ ਕਿੱਕਰਾਂ...

ਦਿਲ ਕੋਈ ਖਿਡੌਣਾ ਨੀਂ ਜੋ ਤੋੜ ਤੋੜ ਵੇਖਦਾ ਆਂ
ਪਿਆਰ ਕੋਈ ਹਿਸਾਬ ਨੀਂ ਜੋ ਜੋੜ ਜੋੜ ਵੇਖਦਾ ਆਂ
ਛੱਡ ਮਾਨਾਂ ਮਰ ਜਾਣਿਆਂ, ਦਿਲ ਲੈ ਕੇ ਮੁੱਕਰਦਾ ਏ
ਵੇਹੜੇ 'ਚ ਲਵਾਂ ਕੇ ਕਿੱਕਰਾਂ...

ਯਾਰ ਮੈਨੂੰ ਜਾਪਦੇ ਖੁਦਾ ਵਰਗੇ - ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ

ਮੈਨੂੰ ਯਾਰ ਮੇਰੇ ਜਾਪਦੇ ਖੁਦਾ ਵਰਗੇ
ਕਿਸੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਫ਼ਕੀਰ ਦੀ ਦੁਆ ਵਰਗੇ

ਕਰ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੱਡੀ ਚੀਸਾਂ ਪੈਂਦੀਆਂ
ਜਿਹੜੇ ਬਣ ਗਏ ਨੇ ਪੁਰੇ ਦੀ ਹਵਾ ਵਰਗੇ
ਕਿਸੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਫ਼ਕੀਰ...

ਜਿਹੜੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੇ ਫਾਕਿਆਂ 'ਚ ਢਿੱਡ ਭਰਿਆ
ਯਾਰ ਕਿਓਂ ਨਾ ਹੋਣ ਰੱਬ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਵਰਗੇ
ਕਿਸੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਫ਼ਕੀਰ...

ਏਨੀ ਛੇਤੀ ਸਾਡੇ ਫੁੱਲ ਨਾਲ ਫਰੋਲੋ ਦੋਸਤੋ,
ਅਸੀਂ ਮੁਰਦੇ ਦੀ ਸੱਜਰੀ ਸੁਆਹ ਵਰਗੇ
ਕਿਸੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਫ਼ਕੀਰ..

ਅਸੀਂ ਰੂੜ੍ਹੀਆਂ ਉੱਤੇ ਉੱਗੇ ਹੋਏ ਫੁੱਲ ਹੀ ਸਹੀਂ,
ਤੁਸੀਂ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਕੱਤੇ ਦੀ ਕਪਾਹ ਵਰਗੇ
ਕਿਸੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦਾ ਫ਼ਕੀਰ...

ਮਰ ਜਾਣਿਆਂ ਸੰਭਾਲੀ ਮਾਨਾ ਗੀਤ ਆਪਣੇ
ਮਤੇ ਬਣ ਜਾਣ ਗ਼ੈਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਵਰਗੇ
ਕਿਸੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਫ਼ਕੀਰ...

New dream machine – half way complete…

I just got system update with AMD Phonem X4 2.3 GHz with ASUS M3A78 with HDMI port, while

Keyboard was old one, which It was not too good

to use (as I used Dell before). Few day Back, I got chance to update keyboard and today I got

Dell Multimedia Keyboard. It was big add to my

typing and quite good/easy to use. 2-USB port

were available on keyboard, so it works as Hub also. Finally My Keyboard, Mouse, Monitor are

Dell.

Following configration, I felt best in machine:

*) AMD Phonem X4 9650,

*) ATI Radeon 2600HD,

*) ASUS M3A78 with HDMI Port, 8USB, 1 Firmware port, ATI onboard graphics. 1066Mhz Bus speed.

 

Following I still want to update with latest

update:

*) 2GB RAM 800Mhz –> 4GB RAM 1066Mhz

*) 320GB 7200RPM HDD –> 32/64GB SSD MLC

(I asked for SSD Drive, which can’t get in Pune. Finally I asked one of my US Friend to help, but now)

*) Cabinet –> I Don’t like my cabinet. it should be

simple and Black, but now it has Digital Display at front and Colored. Dell’s Cabinets are very cool,

  but very hard to get:-(

ਮੋਜ਼ੀਲਾ ਕਨਫਰੰਸ – ਕੁਝ ਸੁਫਨੇ ਅਤੇ ਹਕੀਕਤ

ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ 14 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਗਨੂਫਾਈ 09 ਦੀ ਕਨਫਰੰਸ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ

ਮੋਜ਼ੀਲਾ ਵਾਲੇ ਵੀ ਭਾਗ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ, ਸੇਥ (ਮੋਜ਼ੀਲਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦਾ

ਹੈੱਡ) ਵਲੋਂ ਮੋਜ਼ੀਲਾ ਅਨੁਵਾਦ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਕੁਝ ਤਕਨੀਕੀ

ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਅਰੁਣ ਨਾਂ ਦਾ ਡਿਵੈਲਪਰ ਸੀ। ਸੋ ਇਸ ਮਿਲਗੋਭੇ ਵਿੱਚ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਉਹ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਅਧਾਰ ਤੋਂ

ਲਟਕਦੇ ਸੁਫਨੇ ਲੱਗੇ। ਵੱਡੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤਾਂ ਸਨ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਬੇਸ

ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਹੈ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹ ਸੁਫਨੇ ਬਣਾ

ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਲਈ ਫਾਇਲ ਫਾਰਮੈਟ

ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਬਹੁਵਚਨਾਂ ਲਈ ਬਦਲਣਾ ਹੈ, ਲਿੰਗ-ਪੁਲਿੰਗ

ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਉਹ L20N ਦੀ ਗੱਲ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ,

ਪਰ ਖੁਦ ਦਾ ਪਰੋਜੈਕਟ ਤਾਂ L10N ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ, ਉਹਨਾਂ

ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕੀ ਅਨੁਵਾਦ ਟੀਮਾਂ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ

ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰੋਜੈਕਟ ਲੀਡਰ (ਅਨੁਵਾਦ ਲਈ) ਕਿਵੇਂ ਚੱਲਦਾ ਹੈ,

ਸੋ ਉਹ ਅੱਗੇ ਕੀ ਕਰਨਗੇ। ਆਪਣਾ ਮਾਰਕੀਟ ਸ਼ੇਅਰ ਤਾਂ ਵੱਧਦਾ ਦਿਸਦਾ ਹੈ,

ਪਰ ਅਧਾਰ, ਕਮਿਊਨਟੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਬਾਰੇ ਗੰਭੀਰ ਸੋਚ ਮੈਨੂੰ ਸੇਥ ਦੇ

ਵਿਚਾਰਾ ਵਿੱਚੋਂ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਈ, ਜੋ ਮਲੂਕਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਬਿਜ਼ਨਸ ਵਿੱਚ

ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ। ਖ਼ੈਰ ਉਹ ਕੁਝ ਡਿਨਰ ਦਾ ਇਤਜ਼ਾਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ,

ਪਰ ਬਹੁਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਨਹੀਂ ਗਏ, ਕਿਉਂਕਿ ਐਨਾ ਟਾਈਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਕੋਈ

ਵੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰੱਖਦਾ, ਕੰਮ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੌਜਾਂ ਲਵੋ, ਕਿਹੜਾ

ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਲੈਣੇ ਆਂ, ਵਲੰਟੀਅਰ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤੇ

ਐਸ਼ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਭਾਵ ਉਹ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ ਸ਼ਾਇਦ…

ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਰੌਣਕਾਂ

ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਿਵੇਂ ਤਿਵੇਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ ਪੰਜਾਬੀ

ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੱਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਥੋੜ੍ਹੇ ਜੇਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਐਨਾ ਕੁਝ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਮਿਲਣ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁੱਛੋ ਕੁਝ ਨਾ। ਬਹੁਤ ਆਨੰਦ ਆਉਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਰਚਨਾ, ਕਾਹਣੀ, ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਬਾਰੇ ਮਿਲ ਜਾਵੇ। ਹੁਣ

ਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਪੇਂਡੂ ਬੋਲੀ (ਠੇਠ ਪੰਜਾਬੀ) ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਵਾਂ ਐਨੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਵੀ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ। ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਲੇਖਕਾਂ,

ਰਚਨਾਕਾਰ ਐਨੀਆਂ ਦੇਸੀ ਢੰਗ ਨਾਲ (ਅਤੇ ਆਪਣੇਪਨ ਨਾਲ) ਬਿਆਨ

ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਹ ਨਸ਼ਿਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਸ

ਪੁੱਛੋ ਕੁਝ ਨਾ। ਪੂਨੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਖ਼ਬਾਰ,  ਰਸਾਲਾ ਜਾਂ ਕਿਤਾਬ ਉਂਝ

ਤਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀਆਂ

ਰੌਣਕਾਂ ਨੇ ਦੂਰੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਐਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਲਿਖਦੇ ਹਨ

ਕਿ ਪੁੱਛੋ ਕੁਝ ਨਾ। ਵਾਕਿਆ ਹੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ (ਜਾਂ ਕਹੋ ਕੰਪਿਊਟਰ) ਨੇ

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਹਾਂਗਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ

ਵਿੱਚ ਚੋਖਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਲੋਕ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਚਾਰ ਲਈ ਕੋਈ ਸਾਧਨ

ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ, ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਪਾਠਕ, ਜੋ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੇ ਨਵਾਂ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਖੇਪ ਜਿਹਾ

ਬੰਦੇ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਮੋਗੇ ਸ਼ਹਿਰ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਭੋਰਾ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ,

ਮੈਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਿਆ (ਅੱਜੇ ਹੀ ਸੜਕਨਾਮਾ ਵਾਲੇ ਬਦਲੇਵ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਿਆ)। ਸੋ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ

ਅਤੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਭਵਿੱਖ ਉੱਜਲ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹਿਣ ਦਾ ਝੋਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਲਿੱਪੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਦਾ ਹੋਣਾ ਸੀ।

ਕੀ ਮੈਂ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋ ਸਕਿਆ?

ਨਿਰਪੱਖ - ਕਿਸੇ ਦਾ ਪੱਖ ਨਾ ਲੈਣਾ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭੇਦ-ਭਾਵ ਤੋਂ
ਗੱਲ਼ ਕਰਨੀ
ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਨਿਰਪੱਖ ਰੱਖਾਂ,
ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਦੇ ਮੌਕਾ ਬਣਿਆ, ਪਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੁਆਲ ਟੱਕਰਦਾ ਰਿਹਾ,
ਨਿਰਪੱਖ ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ ਜਾਵੇ, ਕੌਣ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕੌਣ
ਮੇਰਾ ਅਦਾਰਸ਼ ਬਣੇ? ਕੁਝ ਕੁ ਜੀਵਨ ਪੜ੍ਹੇ, ਕੁਝ ਕੁ ਵਿਚਾਰ
ਪੜ੍ਹੇ, ਕੁਝ ਕੁ ਤਜਰਬਿਆਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ, ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸੁਣਿਆ,
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਤੱਕ, ਅਕਬਰ
ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਕੀਤਾ,
ਕਦੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦਾ ਇਤਹਾਸ ਸਮਝਿਆ ਤਾਂ ਕਦੇ ਰੂਸੀਆਂ ਬਾਰੇ
ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਕਦੇ ਪੰਡਤਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਤਾਂ ਕਦੇ
ਮੇਰਾ ਦੇਸ਼ ਮਹਾਨ ਵਰਗੇ ਨਾਅਰੇ ਗੂੰਜੇ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਅੰਦਰ, ਪਰ
ਖੁਦ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਿਰਪਖ ਨਾ ਰੱਖ ਸਕਿਆ, ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ
ਛੋਟੇ ਫੈਸਲੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਨਿਰਪੱਖ ਨਾ ਹੋ ਸਕਿਆ ਫੇਰ ਭਾਵੇਂ ਅੱਖਾਂ
ਸਾਹਮਣੇ ਦਿਸਦੇ ਦੋ ਰੰਗ ਹੋਣ ਜਾਂ ਦੋ ਰਲਦੇ ਮਿਲਦੇ ਵਿਚਾਰ...

ਜੇ ਮੈਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਰੱਖਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ (ਧਰਮ)-ਨਿਰਪੱਖ ਇਨਸਾਨ ਨਾਲ
ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ, ਕਿਓ? ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਕਾਮਰੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਰਹਾਂਗਾ,
ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਹੀ ਹਨ

ਜੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖ ਮੰਨਾਂ ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ
ਮੈਂ ਰੱਬ ਦਾ ਨਾਂ ਲਵਾਂ ਅਤੇ ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਵਾਂ?

ਜੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਕਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨਿਆਂ, ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਕੀ
ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ? ਕੀ ਮੈਂ ਅਫਰੀਕੀ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ?
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਫੇਰ ਭਾਰਤੀ ਕਹਿਣਾ ਕਿਓ, ਇਨਸਾਨ ਹੀ ਕਿਓ ਨਹੀਂ।
ਸੰਸਾਰ ਸਭ ਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਕਿਓ, ਚੱਲੋ ਵੰਡਿਆ ਤਾਂ
ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਪਰਬੰਧ ਲਈ, ਪਰ ਮਾਣ ਕਿਓ ਕੀ ਮੈਂ ਭਾਰਤੀ,
ਅਮਰੀਕੀ, ਰੂਸੀ ਕਿਓ? ਕੀ ਇੰਝ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਣਾ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਸ਼ਾਇਦ
ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨੀਂ ਸਕਿਆ ਕਿਤੇ, ਪਰ ਆਖਰ ਮੈਂ ਨਿਰਪੱਖ
ਨੀਂ ਰਹਿ ਸਕਿਆ

ਮੈਂ ਜਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਲਝਣ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ
ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਲਾ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ ਅਤੇ ਫੇਰ ਹਰਾ, ਲਾਲ,
ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਰੰਗ ਚੁਣਨ ਲਈ ਕਹੇਗਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਚੋਣ
ਕਦੇ ਵੀ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਾਂਗਾ।

ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ ਹਾਲੇ ਤੱਕ,
ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰਾ ਝੁਕਾ ਕਿਸੇ ਪਾਸੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਲੱਗਦਾ ਹੀ ਹੈ, ਤਰਕ
ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਮੇਰਾ ਝੁਕਾ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਬਹੁਤ
ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਦਰਿਆ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੋਂ ਮੈਂ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਬੇੜੀ ਚੜ੍ਹ
ਪਾਰ ਜਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ।

ਕੀ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਧੂਰੀ ਹੈ? ਕੀ ਗਿਆਨ ਲੈਣ
ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦੇ ਮੱਤ ਲਈ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ?
ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਵਾਲ ਕਿ
ਕੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਣਾ ਕੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ? ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਸਵਾਲ
ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਫੇਰ ਬਹਿਸ ਅੱਗੇ ਤੋਰੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।
ਪਰ ਮੈਂ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੇ ਬੇਮੁਹਾਣ ਵਹਿਣ 'ਚ ਦੂਰ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ
ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਖਹਿੜਾ ਕਿਸੇ ਗੱਲ਼ ਨਾਲ ਹੀ ਛੁੱਟੇਗਾ, ਸ਼ਾਇਦ
ਕੋਈ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇ ਤਾਂ...

ਦੁੱਖੀ ਹਿਰਦੇ - ਪ੍ਰਿੰ. ਦਰਸ਼ਣ ਸਿੰਘ ਸਮਾਧ ਵਾਲੇ

4 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, 16 ਜਨਵਰੀ 2009 ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰ. ਦਰਸ਼ਣ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਸੁਰਗਵਾਸ
ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਬਾਘਾ ਪੁਰਾਣਾ
ਵਿਖੇ ਮੈਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ 1997-2000 ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਪਸੰਦ ਅਤੇ ਕਾਬਲੇ-ਤਾਰੀਫ਼ ਪਰਸ਼ਾਸ਼ਕ ਰਹੇ।
ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਵਰਦੀਆਂ, +1,+2 ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ
ਕਲਾਸਾਂ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੰਮ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ
ਪਰਬੰਧ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ 3-4 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ
ਮੈਂ ਖੁਦ ਆਪਣੀ ਅੱਖੀਂ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਮਾਡਲ ਸਕੂਲ ਬਣਦਾ ਤੱਕਿਆ
ਅਤੇ ਮੈਂ ਜਿਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਅੱਪੜਿਆ, ਉੱਥੇ ਉਹ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪਰਸ਼ਾਸ਼ਕ (ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ)
ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਮੇਰੇ ਲਈ ਨਾ-ਭੁੱਲਣਯੋਗ ਹੈ।

ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਸਨ ਅਤੇ
ਲੁਧਿਆਣੇ ਦਾਖਲ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਇਹ ਤੀਸਰੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ,
ਜਿਹੜੇ ਜਿੰਦਗੀ ਦੀ ਦੌੜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਚੱਲੇ ਨੇ...

KDE ਦੀਆਂ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਲਾਈਨਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ

KDE ਪਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ
ਜਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਸੰਨ ਮਈ,ਜੂਨ 2004 ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ
ਕਿ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਸਫ਼ਲਤਾ ਮਿਲੇਗੀ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ, ਵਰਤਣ ਵਿੱਚ। ਅੱਜ ਅਚਨਚੇਤ
ਹੀ ਇੱਕ ਮੀਲ-ਪੱਥਰ ਤਹਿ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋਈਆਂ
ਲਾਇਨਾਂ ਦਾ।

ਜੂਨ 2004 - KDE 3.3 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਆਈ
ਜਨਵਰੀ 2009 - KDE4.2 ਵਿੱਚ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਲਾਈਨਾਂ

ਮੇਰੇ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਰਜੀਹ ਰਹੀ ਵਿਦਿਅਕ (education)
ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ, ਹੋਰ ਡੈਸਕਟਾਪ ਉੱਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਸ਼ਾਇਦ
ਹੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇ, ਹਾਂ ਡੌਕੂਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕੰਮ
ਹਾਲੇ ਨਹੀਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ KDE ਲਈ।

ਇਹ ਅਨੁਵਾਦ ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਪੂਰਾ ਸਟੇਟਸ ਇੱਥੇ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ

ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਵੀ ਭਾਵੇਂ ਕੰਮ ਨਾ ਆਵੇ, ਪਰ ਮੇਰੀ
ਰੂਹ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਕੂਨ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 2009 ਵਰ੍ਹੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀਂ
ਸਫ਼ਲਤਾ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਖ਼ੈਰ ਸਫ਼ਰ ਕਦੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਤੇ ਮੰਜ਼ਲਾਂ ਕਿਤੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹੀ
ਨਹੀਂ, ਹੁਣ 52 ਹਜ਼ਾਰ ਲਾਈਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 50% ਦੇ ਨੇੜ ਜਾਣ ਦੀ
ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਰਹੇਗੀ (ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ~40% ਹੈ)।

ਵਰ੍ਹਾ 2008 ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਵਹੀ ਖਾਤਾ

ਸਾਲ 2008 ਅੱਜ ਸਰਕਾਰੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਨਿਬੜ ਗਿਆ, ਇਸ ਵਰ੍ਹੇ ਦੀਆਂ
ਹੋਰ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਾਂਗ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤੀ,
ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿੱਛੇ ਝਾਤ ਮਾਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ
ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਕੀਤੇ ਖਾਸ ਜਤਨ ਹਨ:
* ਗਨੋਮ 2.22 ਅਤੇ 2.24 ਰੀਲਿਜ਼ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ - 100% ਸਫ਼ਲ
* ਕੇਡੀਈ 4.0 ਰੀਲਿਜ਼ - 100% ਸਫ਼ਲ
* ਫਾਇਰਫਾਕਸ 3.0 ਰੀਲਿਜ਼ - 100% ਸਫ਼ਲ
* ਮੋਜ਼ੀਲਾ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਜਤਨ - ਫੇਲ੍ਹ - ਕੈਨੇਡਾ ਅਮਬੈਸੀ ਨੇ ਵੀਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਰੱਦ
* ਓਪਨ ਆਫਿਸ 3.0 - ਪੰਜਾਬੀ - 50% ਫੇਲ੍ਹ - ਟੈਸਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ, ਅਨੁਵਾਦ ਪੂਰਾ ਸੀ
* ਓਪਨ-ਸੂਸੇ 11.0/11.1 ਰੀਲਿਜ਼ - 11.1 ਡੀਵੀਡੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਹੋਈ ਸ਼ਾਮਲ - ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰੀਲਿਜ਼
* ਫੋਡੇਰਾ 9/10 - 10 'ਚ ਕੁਝ ਸੁਧਾਰ ਸੀ, ਪਰ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤੀ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ, ਕੇਵਲ ਇੰਪੁੱਟ ਢੰਗ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ
* Facebook ਅਨੁਵਾਦ - ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਨਤੀਜੇ ਰਹੇ
* ਵਲਡ-ਪਰੈੱਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਚਾਲੂ - ਨਵਾਂ ਬਲੌਗ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ

ਹੋਰਾਂ ਨਿੱਜੀ ਜਤਨਾਂ ਵਿੱਚ:
* Apple MacBook - ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੇ 6-7 ਮਹੀਨੇ, ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ - ਸਟੇਬਲ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ,
ਪਰ ਮੈਂ ਵਰਤਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ
* ਵਿੰਡੋਜ਼ ਵਿਸਟਾ - ਸ਼ਾਨਦਾਰ, ਵਧੀਆ, ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਲਈ ਤਿਆਰ, ਨਵੀਂ ਨਕੋਰ, ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਜਚੀ ਅਤੇ ਦੋ ਲੈਪਟਾਪ
ਉੱਤੇ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
* OneCare ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਵਲੋਂ - ਵਧੀਆ ਸਰਵਿਸ, ਜੇ ਚਾਲੂ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸੌਖੀ ਵੀ!
* ਡੈੱਲ ਲੈਪਟਾਪ - Vostro - ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਅਤੇ ਘਟੀਆ ਸੀਰਿਜ਼, ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਯੋਗ, ਪਰ "ਸੁਆਦ" ਨੀਂ ਆਇਆ।
* ਮੋਬਾਇਲ:
N82 ਨੋਕੀਆ - ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ, ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ *****
ਸੋਨੀ ਰਿਕਸਨ -W350 - ਠੀਕ-ਠਾਕ, ਫਲਿੱਪ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਕਯਾ ਮੌਜ ਸੀ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਤਲਾ! ****
-W302 - ਪਤਲਾ ਪਤੰਗ, ਪਰ ਘਟੀਆ ਕੁਆਲਟੀ ਅਤੇ ਭਾਰੀ**
- W750i - ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ, ਪਰ ਕੁਝ ਕੁ ਸਮੱਸਿਆ ਸੀ ਸਲਾਇਡ ਕਰਕੇ, ਪਰ ਰੰਗ-ਰੂਪ ਅਤੇ ਫੀਚਰਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ*****
ਮਟਰੋਲਾ - A1600 - ਨਿਹਾਇਤ ਹੀ ਬੇਕਾਰ, ਘਟੀਆ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦਾ ਨਹੀਂ, ਹਾਂ ਸੱਚ ਮਹਿੰਗਾ ਵੀ!
ਓਵਰ-ਆਲ, ਨੋਕੀਆ ਲਈ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪੱਖੋਂ ਅਤੇ ਟੂਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਹਨ,
ਜਿਸ ਵਿੱਚ OVI ਸਰਵਿਸ, ਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਆਦਿ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ!
* ਕਾਰ - GM Spark - ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਗੱਡੀ, ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ, ਤਾਕਤਵਰ, ਬੱਸ
* ਤੇਲ - ਸ਼ੈੱਲ ਪੰਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਖੀ, ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਰਵਿਸ ਪੰਪ ਉੱਤੇ!

ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ ਬਾਈ, ਬੱਸ ਹੋਰ ਚੇਤੇ ਨੀਂ ਸੀ ਗੁਜ਼ਰੇ ਸਾਲ ਬਾਰੇ, ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਨੌਕਰੀ
ਦੇ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਭ ਠੀਕ-ਠਾਕ ਰਿਹਾ...