ਜੈ ਹਿੰਦ..

ਪਰਸੋਂ ਭਾਰਤੀ ਘਰੇਲੂ ਉਡਾਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਤਾਂ
ਅਚਾਨਕ ਗੁਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸਹਾਇਕ ਕੈਪਟਨ ਇੰਡੋ ਫਲਾਈਡ
ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵਗੈਰਾ ਦੱਸਣ
ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਗੱਲ ਜਿਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਉਹ ਸੀ
ਗੱਲ਼ ਖਤਮ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਨਮਸਕਾਰ, ਗੁੱਡ ਇੰਵਨਿੰਗ ਆਦਿ
ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਣ ਦੀ ਬਜਾਏ "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ।
ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਕਿ ਕਿਤੇ ਮਜ਼ਾਕ
ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਐਲਾਨ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ
ਵਿੱਚ ਦੱਸਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਫੇਰ ਉਸ ਨੇ ਖਾਤਮਾ "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਨਾਲ
ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਸੀ।
ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੀ ਅਤੇ ਲੱਗਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜਾਇਜ਼
ਜੇਹਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਧਾਰਮਿਕ ਸਲਾਮ, ਨਮਸਤੇ ਆਦਿ ਤੋਂ ਅੱਡ
ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਵੀ ਸਫ਼ਰ ਰਹੇ ਸਨ,
ਪਰ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਵੋ ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਲੱਖਣ
(ਅਜੀਬ) ਜੇਹਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਬਹੁਤ ਜੱਚਦੀ ਹੈ ਨਮਸਕਾਰ, ਗੁੱਡ ਮਾਰਨਿੰਗ, ਗੁੱਡ ਡੇ ਆਦਿ ਦੀ
ਬਜਾਏ।
ਮੈਨੂੰ "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਬਚਪਨ ਚੇਤੇ ਆਇਆ
(ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਬੜਾ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਆਨੰਦ ਆਇਆ), ਜਦੋਂ
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰੇਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨ-ਗਨ-ਮਨ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ
ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਜੈ ਹਿੰਦ ਬੋਲਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਉਹ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗਦਾ,
ਮਤਲਬ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦਾ ਕੰਮ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੁਹਰਾਉਣ
ਨਾਲ ਆਪਣਾਪਣ ਅੱਜ ਤੀਕ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਅਸਰ
ਬੇਸ਼ੱਕ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਆਪਾਂ
ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ
ਨੂੰ ਇਹ ਸਬਕ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਵੇ, "ਜੈ ਹਿੰਦ" ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਵੇ।