ਫਾਇਰਫਾਕਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬੀਤ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪਰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨੀਂ ਹੋਇਆ, ਭਾਵ ਕਿ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਦੇ
ਆਹ ਨੁਕਸ ਆਂ,ਕਦੇ ਓਹ ਨੁਕਸ ਆਂ। ਮੇਰੇ 'ਕਲੇ ਨਾ ਏਦਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ,
ਸਭ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਇਹੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤੀ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਵਾਲੇ ਵੀ ਏਦਾਂ ਹੀ ਬੈਠੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਦੋ ਕੁ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਗ ਫਾਇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ
ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਆਹ ਵੈੱਬ ਸਬੰਧ ਵੇਖੋ।
ਜਦੋਂ ਚੈਨਲ ਉੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਝਗੜ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਿ ਗਲਤੀ
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣੀ ਹੈ ਜਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਆਖਰੀ ਜਦੋਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਗੱਲ਼ ਕਰ ਸਕੀਏ,
ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਾਲਾ ਜਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਾਡੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਏਦਾਂ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ
ਹਨ।
ਪਹਿਲਾਂ ਦਸੰਬਰ 2005 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਫੇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਕੋਈ ਨਾ
ਆਪਾਂ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਕਰਾਂਗੇ, ਪਰ ਫੇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਤਾਂ ਗਲਤ ਹੈ, ਅਜੇ ਸੁਧਾਰ
ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਫੇਰ ਕਰਾਂਗਾਂ, ਜੇ ਪੁੱਛੀਏ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਗਲਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਸੀਂ
ਆਪ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੇਖੋ।
ਫੇਰ ਹੁਣ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੇ
ਲੱਭੀਆਂ ਸਨ, ਪਾਇਕ (Pike) ਦੇ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹੱਲ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਪਰ ਫੇਰ ਕਹਿੰਦੇ
ਜੀ ਅਜੇ ਵੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡਾ ਵਰਜਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸਮਰੱਥ ਹਾਂ, ਕਿਓ?, ਪਤਾ ਨੀਂ ਜੀਂ।
ਜਦੋਂ ਥੰਡਰਬਰਡ ਦੀ ਵੀ ਇਹੀ ਕਾਹਣੀ ਬਣੀ ਹੈ, ਕੰਮ ਤਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਰੀ
ਪਤਾ ਨੀਂ ਕੀ ਗੋਲੀ ਵੱਜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜੇ ਅੱਜ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਹੈ, ਬੱਗ ਵੀ ਫਾਇਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ
ਗਿਆ ਹੈ, ਵੇਖੋ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਹੀਂ।
ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਹੁਣ ਗੱਲ਼ ਸੁਣੀ ਹੈ, ਕਿ ਗੂਗਲ ਨੇ ਫਾਇਰਫਾਕਸ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਅਨੁਵਾਦ
ਕਰਦਿਆਂ ਬਹੁਤੇ ਸਬੰਧ ਵੀ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਓ ਆਰ ਜੀ (.org) ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ
ਡਾਟ ਕਾਮ (.com) ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ
ਦੀ ਨੀਤ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ।
ਚੱਲੋ ਵੇਖੋ ਕੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਜਤਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਰੱਖਣੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ
ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਰੋਜੈੱਕਟ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ
ਸਮਾਂ ਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਨੁਵਾਦ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ 2 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਅੱਕ ਕੇ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬ ਸਾਇਟ ਉੱਤੇ ਹੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਅੱਲਾ ਹੀ ਅੱਲਾ ਕਰ ਪਿਆਰੇ, ਮੌਲਾ ਹੀ ਮੌਲਾ ਕਰ ਪਿਆਰੇ
ਲਿਖਤੁਮ
ਆਲਮ
ਪਰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨੀਂ ਹੋਇਆ, ਭਾਵ ਕਿ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਦੇ
ਆਹ ਨੁਕਸ ਆਂ,ਕਦੇ ਓਹ ਨੁਕਸ ਆਂ। ਮੇਰੇ 'ਕਲੇ ਨਾ ਏਦਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ,
ਸਭ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਇਹੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤੀ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਵਾਲੇ ਵੀ ਏਦਾਂ ਹੀ ਬੈਠੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਦੋ ਕੁ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਗ ਫਾਇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ
ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਆਹ ਵੈੱਬ ਸਬੰਧ ਵੇਖੋ।
ਜਦੋਂ ਚੈਨਲ ਉੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਝਗੜ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਿ ਗਲਤੀ
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣੀ ਹੈ ਜਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਆਖਰੀ ਜਦੋਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਗੱਲ਼ ਕਰ ਸਕੀਏ,
ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਾਲਾ ਜਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਾਡੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਏਦਾਂ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ
ਹਨ।
ਪਹਿਲਾਂ ਦਸੰਬਰ 2005 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਫੇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਕੋਈ ਨਾ
ਆਪਾਂ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਕਰਾਂਗੇ, ਪਰ ਫੇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਤਾਂ ਗਲਤ ਹੈ, ਅਜੇ ਸੁਧਾਰ
ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਫੇਰ ਕਰਾਂਗਾਂ, ਜੇ ਪੁੱਛੀਏ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਗਲਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਸੀਂ
ਆਪ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੇਖੋ।
ਫੇਰ ਹੁਣ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੇ
ਲੱਭੀਆਂ ਸਨ, ਪਾਇਕ (Pike) ਦੇ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹੱਲ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਪਰ ਫੇਰ ਕਹਿੰਦੇ
ਜੀ ਅਜੇ ਵੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡਾ ਵਰਜਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸਮਰੱਥ ਹਾਂ, ਕਿਓ?, ਪਤਾ ਨੀਂ ਜੀਂ।
ਜਦੋਂ ਥੰਡਰਬਰਡ ਦੀ ਵੀ ਇਹੀ ਕਾਹਣੀ ਬਣੀ ਹੈ, ਕੰਮ ਤਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਰੀ
ਪਤਾ ਨੀਂ ਕੀ ਗੋਲੀ ਵੱਜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜੇ ਅੱਜ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਹੈ, ਬੱਗ ਵੀ ਫਾਇਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ
ਗਿਆ ਹੈ, ਵੇਖੋ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਹੀਂ।
ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਹੁਣ ਗੱਲ਼ ਸੁਣੀ ਹੈ, ਕਿ ਗੂਗਲ ਨੇ ਫਾਇਰਫਾਕਸ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਅਨੁਵਾਦ
ਕਰਦਿਆਂ ਬਹੁਤੇ ਸਬੰਧ ਵੀ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਓ ਆਰ ਜੀ (.org) ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ
ਡਾਟ ਕਾਮ (.com) ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ
ਦੀ ਨੀਤ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ।
ਚੱਲੋ ਵੇਖੋ ਕੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਜਤਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਰੱਖਣੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ
ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਰੋਜੈੱਕਟ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ
ਸਮਾਂ ਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਨੁਵਾਦ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ 2 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਅੱਕ ਕੇ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬ ਸਾਇਟ ਉੱਤੇ ਹੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਅੱਲਾ ਹੀ ਅੱਲਾ ਕਰ ਪਿਆਰੇ, ਮੌਲਾ ਹੀ ਮੌਲਾ ਕਰ ਪਿਆਰੇ
ਲਿਖਤੁਮ
ਆਲਮ
No comments:
Post a Comment