ਨੋਕੀਆ N900 ਮੋਬਾਇਲ - ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕੁ ਦੂਰ...

ਨੋਕੀਆ ਨੇ N900 (ਲੀਨਕਸ) ਫੋਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ 'ਚ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ
ਤਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਫੋਨ ਸਾਲ ਭਰ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਉਪਲੱਬਧ
ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ 'ਚ ਲੇਟ ਆਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਆਈ-ਫੋਨ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ ਲੇਟ
ਲਤੀਫ਼ ਹੀ ਰਿਹਾ।
ਬਲੈਕ 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਫੋਨ ਵਰਤਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਮੈਂ ਕਹਿਣੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ
ਇਹ ਫੋਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ qt (ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸਾਫਟਵੇਅਰ)
ਹੈ, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਗੱਲ
ਕੋਈ ਨੋਕੀਆ ਦੇ ਖਾਨੇ ਪਾਵੇ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਖਾਨੇ ਪੈ ਜਾਵੇ।
 ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੌਕਾ ਨੋਕੀਆ ਲਈ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਹਾਲੇ ਗੂਗਲ
ਦਾ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ, ਐਪਲ iPhone
ਵਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸਹਿਯੋਗ ਹਾਲੇ ਦੂਰ ਦੀ ਮ੍ਰਿਗ-ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਹੀ ਹੈ, ਵਿੰਡੋਜ਼ ਮੋਬਾਇਲ
ਹਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਦਾਆਵੇ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤੀ
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ
ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਉਮੀਦ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੈਂ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਲਈ ਫੋਂਟ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਤਾਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ
ਹੋਰ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਤਾਂ ਜਾ ਸਕਣ।
ਜੇ ਕੋਈ ਨੋਕੀਆ 'ਚ ਸੁਣਦਾ ਹੈ, ਨੋਕੀਆ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ...

ਸਾਫਟਵੇਅਰ, ਮੋਬਾਇਲ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਦੋਂ ਮਿਲ ਸਕਣਗੇ?

ਗੂਗਲ ਕਰੋਮ - ਸਿਰਫ਼ 6 ਵੋਟਾਂ ਹੀ...
ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ੬ ਤਾਰੇ ਲੱਗੇ ਵੇਖੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਕੁ ਹੈਰਾਨੀ ਤਾਂ ਹੋਈ....

ਗੂਗਲ ਵੈੱਬ ਬਰਾਊਜ਼ਰ ਨੂੰ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ  ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹੀ ਹੋ।
ਇਹ ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਸਤੇ
ਬੱਗ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਮਹੀਨਾ ਬੀਤ ਜਾਣ ਉਪਰੰਤ ਵੀ

6 ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ  ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਵਰਤਣ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰੀ ਹੈ, ਗੂਗਲ ਦੀ ਟੀਮ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ
ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਓਪਨ ਸੋਰਸ 'ਇਸਤੇਮਾਲ'
ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਮੰਗ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਹ
ਧਿਆਨ ਦੇਣਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਗੂਗਲ ਦੀ ਟੀਮ
ਗੇੜਾ ਲਾ ਕੇ ਗਈ ਹੈ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਜੀਮੇਲ ਲਿਖਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ
ਕਰਨ, ਪਰ ਕੀ ਉਹ ਦੱਸਣਗੇ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਇੰਟਰਫੇਸ ਨੂੰ
ਉਹਨਾਂ ਕਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ? ਬੇਸ਼ੱਕ ਜਦੋਂ
ਤੱਕ ਮਾਰਕੀਟ ਦੀ ਡਿਮਾਂਡ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।

 ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਵੀ ਮੋਬਾਇਲ, ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ
ਇਹ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਉਸ ਕੰਪਿਊਟਰ/ਸਾਫਟਵੇਅਰ/ਮੋਬਾਇਲ
ਉੱਤੇ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਪਾਂ ਖੁਦ ਹਾਂ, ਜੇ ਕਦੇ ਆਪਾਂ ਖੁਦ ਪੁੱਛਿਆ
ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿ "ਕੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਪੋਰਟ (support) ਹੈ?" ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ
ਨੂੰ ਕੀ ਲੋੜ ਪਈ ਹੈ ਪੈਸੇ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰਨ ਦੀ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਲਈ।

ਇਸਕਰਕੇ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਾਫਟਵੇਅਰ,ਮੋਬਾਇਲ
ਲਵੋ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ (ਤੇ ਬੱਸ ਇੱਕ ਵਾਰ) ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਪੋਰਟ ਟੀਮ/ਕਸਟਮਰ
ਕੇਅਰ ਨੂੰ ਮੇਲ ਲਿਖ ਦਿਓ, ਫੋਨ ਕਰ ਕਰਕੇ ਕਹਿ ਦਿਓ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ
ਸਪੋਰਟ ਹੈ? ਜੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਦਿਓਗੇ? ਬੱਸ ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ
ਫ਼ਰਕ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਦਿਸਣ ਲੱਗੇਗਾ। ਅਤੇ ਇਹ ਕੰਮ
ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਖੁਦ ਹੀ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।

ਪੰਜਾਬੀ ਸਪੋਰਟ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ:
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਕੋਡ ਫੋਂਟ ਹਨ? (ਪੰਜਾਬੀ ਵੇਖਣ ਲਈ)
ਪੰਜਾਬੀ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ? (ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ)
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹੋ? (ਮੈਸੈਜ਼,ਮੇਲ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਲਿਖਣ ਲਈ)
ਅਨੁਵਾਦ - ਕੀ ਇੰਟਰਫੇਸ ਪੰਜਾਬੀ 'ਚ ਹੈ? (ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਆਖਰੀ ਗੱਲ ਹੈ)

ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਇਟਲੀ ਤੋਂ ਕਮਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵੀਰ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਨ
ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ, ਉਸ ਨੇ ਨੋਕੀਆ 5800 ਮੋਬਾਇਲ ਉੱਤੇ
ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੋਂਟ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਏ ਹਨ, ਪਰ ਨੋਕੀਆ ਹਾਲੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ
ਸਪੋਰਟ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੋਲ੍ਹ
ਕੇ ਪੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ।


ਖ਼ੈਰ ਇਹ ਤਾਂ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਆਪਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ
ਛੇਤੀ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਇਲਾਂ/ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਆਦਿ 'ਚ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ,
ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਤਾਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ ਬੱਝਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮੋਬਾਇਲਾਂ ਦਾ
ਉਹ ਹਾਲ ਕਿ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ!

ਪੰਜਾਬੀ ਓਪਨ ਸੋਰਸ ਟੀਮ